Vào cuối tháng 5/2024, lần đầu tiên tỷ lệ đặt cọc mua nhà tại các thành phố hạng nhất Trung Quốc như Thượng Hải, Thâm Quyến và Quảng Châu đã giảm xuống mức 15% -20%. Đây là con số thấp nhất của tỷ lệ đặt cọc mua nhà kể từ năm 2008. Bên cạnh đó, lãi suất cho vay cũng đồng loạt hạ xuống mức thấp kỷ lục, chỉ còn 3,5%/năm.

Lập gia đình và ổn định cuộc sống tại nơi ở mới từng là quan điểm khắc sâu vào xương tủy của nhiều người Trung Quốc. Mua nhà mang lại cho bạn cơ hội hòa nhập vào thành phố và cảm giác thân thuộc. Tuy nhiên, bất chấp nhiều lợi ích mà thị trường bất động sản đang đưa ra, hầu hết người trẻ vẫn không lay chuyển quyết định "nói không" với mua nhà.

Một cuộc khảo sát năm 2023 của ứng dụng cho thuê nhà Ziroom cho thấy, khi được hỏi về dự định tương lai, 51% người đi thuê sẽ chấp nhận thuê thêm trên 5 năm và 18% người thuê sẽ chấp nhận thuê trên 10 năm.

Những người dự định thuê nhà lâu dài thay vì mua nhà tự gọi mình là "thế hệ người đi thuê nhà". Thái độ này khác hoàn toàn với thái độ của người dân phổ thông sinh vào giai đoạn 1970 và 1980 - thời điểm mà giá nhà chưa tăng phi mã, nền kinh tế không phát triển mạnh và mô hình nhà cho thuê còn nhiều bất cập.

Không đáng để nhốt mình cả đời trong một căn nhà

Ngô Thanh (36 tuổi) ra nước ngoài du học từ năm 18 tuổi. Đến nay, cô đã dành nửa cuộc đời để đi thuê nhà. Sau khi du lịch đến Anh, Hồng Kông, Quảng Châu và những nơi khác, cô hiện tự mình thuê một căn nhà gỗ cũ ở Thượng Hải với giá thuê hàng tháng khoảng 20.000 nhân dân tệ (~70 triệu đồng).

Mặc dù rất thích ngôi nhà này và có đủ tiền cọc nhưng Ngô Thanh không có ý định bỏ tiền ra mua chúng. Nguyên nhân một mặt vì  Thượng Hải có những quy định tương đối nghiêm ngặt về mua bán nhà cũ, mặt khác còn đến từ việc cô không chắc liệu mình có ở lại thành phố này về lâu dài hay không.

"Có lẽ lần sau, chúng ta sẽ gặp nhau ở thành phố khác", cô mỉm cười sau khi trả lời phỏng vấn.

Lý Lâm và vợ chọn lối sống DINK ( thuật ngữ chỉ cặp vợ chồng mà cả hai đều có công ăn việc làm, có hai nguồn thu nhập và không sinh con). Họ yêu nhau và kết hôn khi còn học Đại học, đã từng sống ở Hồng Kông, Thâm Quyến, Hàng Châu, Nam Kinh, Bắc Kinh và những nơi khác. Từ Nam ra Bắc, họ chọn thuê nhà ở mọi thành phố họ đặt chân đến.

“Trước khi ra trường, gia đình luôn mong chúng tôi sẽ sớm ổn định cuộc sống, làm việc ở công ty nào đó trên mười năm và ở một thành phố suốt đời. Nhưng thực tế đang thay đổi quá nhanh. Mua nhà chỉ đem lại cho chúng tôi xiềng xích", Lý Lâm nói.

Lý Kiên, Giám đốc của  Tập đoàn Thông tin Bất động sản Trung Quốc (CRIC) nhận định: Đằng sau sự gia tăng số lượng người thuê nhà dài hạn là khả năng di chuyển giữa các thành phố hạng nhất và hạng hai. Ví dụ, vào 10 năm trước, những sinh viên tốt nghiệp từ Thượng Hải chắc chắn muốn phát triển ở Thượng Hải thì giờ đây, họ vẫn đang cân nhắc các lựa chọn và có thể chuyển đến thành phố mới sinh sống.

Tất nhiên, trong số "thế hệ người đi thuê nhà", ngoài những người chuyển nhà vì lý do công việc, cũng có số đông khác không muốn phải chịu gánh nặng áp lực nhà ở khi còn trẻ.

"Nếu là 5 năm trước, có lẽ tôi cũng sẽ lao đầu vào mua nhà, nhưng bây giờ đã là năm 2024" , Lưu Tân nói. Anh đã làm việc ở Bắc Kinh được 7 năm và vẫn đang thuê nhà. Anh thừa nhận rằng việc trả trước mua nhà là có thể thực hiện được, song do giá bất động sản đang chững lại và sự không chắc chắn về thu nhập trong tương lai khiến anh không muốn rời khỏi căn nhà đang thuê.

Đằng sau những thay đổi trong tâm lý thuê nhà là biến động trên thị trường bất động sản. Sau năm 2021, viễn cảnh thị trường bất động sản Trung Quốc chỉ tăng trưởng chứ chưa bao giờ giảm sẽ không còn nữa.

Trong ba năm qua, giá nhà đất ở thành phố hạng nhất như Bắc Kinh, Thượng Hải, Thâm Quyến và những khu vực khác nhìn chung đã giảm khoảng 30% so với mức cao nhất vào đầu năm 2017. Đồng thời, sự sụt giảm cả về giá và chất lượng nhà ở tại thành phố hạng 3, hạng 4 cũng được ghi nhận, thậm chí còn nghiêm trọng hơn.

Tuy nhiên, ngay cả khi giá nhà đất giảm khoảng 30%, tổng giá nhà trung bình ở các thành phố hạng nhất vẫn ở mức từ 2,1 triệu nhân dân tệ - 2,48 triệu nhân dân tệ (~7,3 - 8,7 tỷ đồng). Đối với những gia đình bình thường, đây là con số khổng lồ.

Lưu Tâm cho biết:  "Sau khi không tính đến những việc như mua nhà và trả nợ, cuộc sống tôi và của bố mẹ đã trở nên thoải mái hơn. Cha mẹ sẽ không còn phải tiêu hết tiền tiết kiệm để trợ cấp tôi mua nhà nữa".

Thị trường cho thuê nhà bùng nổ

Tất nhiên, không phải bậc cha mẹ nào cũng dễ dàng hiểu được quan điểm sống mới của người trẻ. Cha mẹ vẫn còn giữ suy nghĩ truyền thống và cho rằng không có nhà thì không có cảm giác an toàn. Nếu về già mà chẳng may bạn bị đuổi ra ngoài, không có nơi ở cố định thì phải làm sao?

Khi lần đầu tiên thông báo với gia đình rằng họ sẽ không mua nhà, Lý Lâm và Ngô Thanh đều có cuộc cãi vã với bố mẹ.

Lý Lâm giải thích với bố mẹ, niềm tin một ngôi nhà và cảm giác an toàn không đồng nghĩa với nhau. Các vấn đề như trộm cắp, an ninh và quản lý tài sản mà bạn có thể gặp phải khi thuê nhà cũng có thể gặp phải khi mua nhà.

Để xua tan sự nghi ngờ của cha mẹ, Ngô Thanh còn đặc biệt đưa mẹ đến sống cùng mình một thời gian. “ Cách tốt nhất để trấn an các bậc phụ huynh là để họ tự mình trải nghiệm và hiểu những thay đổi trên thị trường cho thuê nhà hiện tại" , Ngô Thanh nói.

Đằng sau sự gia tăng của "thế hệ người đi thuê nhà" là sự cải thiện trong cơ cấu cung ứng, chất lượng sản phẩm và hiệu quả dịch vụ vận hành của thị trường cho thuê tại Trung Quốc.

Thị trường cho thuê nhà ngày nay không còn giống như hàng chục năm trước - nơi bạn ngủ trên giường cứng, cửa sắt hỏng, hay có chủ nhà yêu cầu bạn dọn đi lúc nửa đêm hoặc tùy ý tăng giá lâu dài.

Sáu tháng trước, La Mẫn bất ngờ nhận được lệnh chuyển công tác từ Thâm Quyến đến Bắc Kinh. Sau khi xuống máy bay, cô mở app để tìm kiếm nhà thuê.

Bảy giờ sau, La Mẫn lấy hành lý và chuyển vào căn hộ  thành công. “Ở đây có đầy đủ đồ dùng, nội thất. Tôi cũng thích phong cách trang trí. Ngày hôm sau, thật tuyệt khi được nhìn thấy ánh nắng chiếu vào phòng qua rèm”, cô nói.

Mười năm trước, việc tìm thuê một căn hộ đòi hỏi bạn phải tốn cả công sức và thời gian. May mắn thì vài ba ngày, lâu thì đến nửa tháng mới tìm được căn nhà ưng ý. Trong thời gian thuê, người đi thuê có thể phải gặp những rắc rối như chất lượng không gian sống tệ, mất đồ, nguy cơ bị bùng tiền cọc. Đây là một điểm nhức nhối không thể giải quyết được đối với những người trẻ có khối lượng công việc ngày càng gia tăng và ít thời gian rảnh.

Mười năm sau, việc lựa chọn nhà ở bằng VR, thuê, trả phòng và chuyển nhà trực tuyến, dịch vụ dọn phòng 24 giờ, dọn dẹp thường xuyên, thiết bị mới và đồ trang trí mới đã trở thành những đặc điểm tiêu chuẩn của các căn hộ đi thuê dài hạn.

Theo Sách xanh về phát triển thị trường cho thuê dài hạn tại Trung Quốc năm 2023 do công ty  Ziroom phát hành, ba yếu tố hàng đầu mà người thuê nhà dài hạn ở thành thị cân nhắc là giá tiền, chất lượng đồ dùng trong nhà và sự thuận tiện về giao thông.

Nói cách khác, nhiều người thuê nhà dài hạn đề cao giá thành hợp lý và dịch vụ tốt. “Nhà có thể cho thuê nhưng cuộc sống thì không” là quan điểm chung của nhiều "thế hệ người đi thuê nhà".

Nguồn: Toutiao