Câu chuyện vốn dĩ rất đơn giản: Hà Thu "quên" kính ngữ khi giới thiệu ca khúc "Xin lỗi em quá phiền" của Đông Nhi khiến fan của Đông Nhi vào nhắc nhở với thái độ gắt gỏng. Khi nhận được những lời lẽ khiếm nhã đó từ kẻ lạ, Hà Thu trong phút chốc quên luôn mình là nghệ sĩ mà cãi nhau tay đôi với họ. Trong một đoạn chat, nữ ca sĩ trẻ nói rằng "Chị còn không quan tâm đến chị em (Đông Nhi - PV) là ai ấy chứ. Thấy trên... thì nghe thôi chứ không bao giờ quan tâm nè".

Cách mà Hà Thu cãi nhau tay đôi với fan Đông Nhi lộ ra những hiểu biết chưa đến nơi đến chốn của giọng ca trẻ. Cô khẳng định chắc nịch việc dùng kính ngữ khi giới thiệu ca khúc là không bắt buộc. "Khi nào em làm ca sĩ được em sẽ hiểu thôi em trai, còn em không trong nghề của bọn chị thì tốt nhất không nên phát biểu vì thật sự em chả hiểu gì. Em thử hỏi thần tượng của em, khi giới thiệu ca sĩ hay nhạc sĩ có nhất thiết phải xưng anh/ chị, ông/ bà, chú/ bác không nhé, nếu thần tượng em nói có hãy quay lại nói chuyện với chị, còn chị không có thời gian để tranh cãi với em.", Hà Thu khẩu chiến.

Dường như Hà Thu rất tự tin vào sự "biết" của mình thì mới dám mắng fan Đông Nhi rằng "thật sự em chả hiểu gì", và lớn tiếng thách thức "về mà hỏi thần tượng của em". Nhưng có lẽ nữ ca sĩ trẻ không biết rằng, fan thì luôn cảm tính và được quyền vô lý, nhưng nghệ sĩ thì không.

Ở tuổi 23, dù đang đi những bước đầu tiên vào làng giải trí Việt nhưng lẽ ra cô phải có sự chững chạc hơn trong hành động, cẩn trọng hơn trong lời nói để có thể đi nhanh và đi xa trong thế giới mà những cô gái chàng trai 17, 18 tuổi đã lao vào cuộc đua với đầy năng lượng bứt phá.

Thế nhưng, tất cả những hành động, lời nói mà Hà Thu thực hiện trong những ngày qua cho thấy cô có lẽ đang còn nhiều bỡ ngỡ. Có lẽ, Hà Thu chưa được cọ xát nhiều trong môi trường âm nhạc chuyên nghiệp. Và có lẽ cô chưa biết rằng làm ca sĩ không chỉ có luyện thanh, tập nhảy, tập cách khuấy động khán giả mà còn phải trau dồi văn hóa ứng xử.

Nếu có kinh nghiệm ứng xử, chú tâm vào lời ăn tiếng nói, Hà Thu sẽ thấy việc sử dụng kính ngữ như danh xưng hoặc đại từ nhân xưng trước tên nghệ sĩ là điều bắt buộc để thể hiện một thái độ trân trọng với người đồng nghiệp. Dù người đó là tiền bối hay hậu bối, đi trước hay đi sau, gạo cội hay măng trẻ. Hãy xem MC Nguyễn Cao Kỳ Duyên dẫn dắt các show diễn của Thúy Nga Paris và nghe cô ấy dùng kính ngữ khi giới thiệu nghệ sĩ ra sân khấu trình diễn dù rất nhiều người chỉ đáng tuổi con cháu mà thôi.

Trong trường hợp này, Hà Thu sai mà không biết mình sai. Vì không biết mình sai nên lại tiếp tục thực hiện thêm nhiều cái sai khác nghiêm trọng hơn. Đó là lời tuyên bố hùng hồn "không biết Đông Nhi là ai", dù sự thật như Hà Thu thừa nhận là không thể không biết. Cô đã nói cho bõ tức, nói để trút xả, nói để bảo vệ tự tôn bản thân. Công chúng khách quan thực sự tin vào giải thích của Hà Thu, rằng cô không hề có ý định xúc phạm Đông Nhi, mà chỉ muốn trả đũa sâu cay nhất những fan cuồng của đàn chị. Song, chính những lời nói vô thức này lại thể hiện một vấn đề khác của giọng ca trẻ trong cách nhìn về nghề hát.

Khi giãi bày với truyền thông cũng như lúc "hàng tôm hàng cá" với fan Đông Nhi, Hà Thu lộ nhược điểm mà không ít nghệ sĩ mắc phải, đó là tâm lý phân biệt nhạc thị trường và nhạc chính thống. Hà Thu nói con đường âm nhạc cô đi khác với Đông Nhi nên không có lý do gì phải biết đàn chị là ai. Diễn giải ra là, Đông Nhi là ca sĩ thị trường còn cô thì không, cô ở một đẳng cấp khác?

Tư tưởng đó đã lỗi thời nhưng rất tiếc nhiều nghệ sĩ vẫn cố chấp dính mắc. Âm nhạc vốn dĩ không có sang hèn, không có cao thấp. Mỗi dòng nhạc xoa dịu những tâm hồn khác nhau và có khán giả của riêng mình. Người có khán giả, người đó là ông hoàng, nữ hoàng. Người không có khán giả, người đó là kẻ thua cuộc. Đừng bao giờ coi thường khán giả, xem họ ấu trĩ, hời hợt, nông cạn hay không đủ trình độ thẩm mỹ. Nếu họ không nghe bạn hát, thì đó là do bạn chưa đủ hay, chứ không phải do họ chưa đủ tốt.

Quay trở lại chuyện Hà Thu, cô có quyền không xếp Đông Nhi vào danh sách những người mà cô phải học hỏi, cũng có quyền không biết Đông Nhi là ai. Nhưng khi đã tìm tới một ca khúc thị trường để hát trong khuôn khổ một cuộc thi mà Đông Nhi từng ngồi ghế giám khảo, hơn hết đó lại là ca khúc của Đông Nhi, cô không thể không biết Đông Nhi là ai. Cô theo đuổi một dòng nhạc khác, nhưng phải sử dụng một ca khúc thị trường để tiếp cận khán giả, nghĩa là cô hiểu quy luật của đời sống âm nhạc. Tiếc là cô gái sinh năm 1996 này đã hiểu chưa đến nơi đến chốn, nên mới có hành vi thiếu tôn trọng với người đồng nghiệp tiền bối của mình.

Một người nghệ sĩ dù theo dòng "bác học" hay thị trường, để có thể tồn tại được với nghề cả chục năm (bằng sản phẩm chứ không phải bằng scandal), họ đều phải lao động cật lực. Showbiz chưa bao giờ dễ dàng với bất kỳ ai. Nếu không lao động, không sáng tạo, hôm nay không tốt được hơn hôm qua, người ta sẽ bị đào thải ngay lập tức. Hà Thu có thể không yêu thích, không quan tâm tới Đông Nhi ở mọi khía cạnh, nhưng cô không có quyền cao ngạo trước đồng nghiệp của mình. Không phải vì Đông Nhi là tiền bối, mà vì Đông Nhi là người nghệ sĩ đã được ghi nhận thành quả lao động trong nhiều năm trời, điều mà Hà Thu vẫn chưa làm được và không biết bao giờ mới làm được.

Lại nhớ chuyện lùm xùm hồi năm 2016 giữa Ngô Thanh Vân và Angela Phương Trinh. Hành động "chào giả vờ" để chụp ảnh đăng báo của Angela Phương Trinh đã bị đàn chị "dạy dỗ" tới nơi tới chốn. Lúc đó, dư luận không ít người chỉ trích "đả nữ" khó tính, hẹp hòi với đàn em. Nhưng Ngô Thanh Vân nhất mực cho rằng, cô phải nói để cho những nghệ sĩ trẻ khác rút kinh nghiệm, vì tôn trọng tiền bối chính là tôn trọng lao động, tôn trọng lao động là tôn trọng chính mình.

Các nghệ sĩ ở công ty của Ngô Thanh Vân được dạy dỗ về ứng xử vô cùng cẩn trọng. Nên mới có chuyện mà Thu Ngọc - cựu thành viên nhóm Mây Trắng - chia sẻ về nam ca sĩ kiêm diễn viên Isaac, rằng chàng trai trẻ khi gặp đàn chị ở sân bay dù không hề có quan hệ quen biết nào vẫn chủ động ra chào hỏi. Đó hoàn toàn không phải hành động làm màu, mà là một thói quen ứng xử. Rất tự nhiên, khi bạn dành sự tôn trọng cho người khác thì người khác cũng tôn trọng bạn.

Showbiz hay dùng từ "Tổ đãi" để nói về một nghệ sĩ thành công. Giới nghệ sĩ tin rằng, sự thành công đó là do Tổ nghề phù hộ. Cũng có những người nỗ lực đến tận cùng Tổ mới ngó tới. Cũng có những người chưa làm được gì nhiều đã may mắn được Tổ thương. Nhưng dù may mắn được Tổ độ hay nỗ lực được Tổ độ, họ cũng phải có những phẩm chất xứng đáng, có một quá trình rèn luyện, phấn đấu, cầu tiến, khiêm nhường, luôn biết cúi đầu trước người khác để học hỏi, hòng tự độ cho mình. Nếu không làm được điều đó, đừng hỏi vì sao Tổ lại độ cô ấy mà không độ bạn.