Mùa hè nóng nực cũng là mùa của vô số những loại quả miền nhiệt đới. Vải tất nhiên không nằm ngoài danh sách. Ở nước ta, có nhiều vùng trồng vải nổi tiếng như Thanh Hà (Hải Dương), Kim Động (Hưng Yên), Lục Ngạn, Sơn Động (Bắc Giang)… đưa lại lợi ích không nhỏ cho người lao động.
Chúng ta thường sử dụng quả vải để ăn lớp cùi trắng ngọt nhưng ít ai biết vải có thể sử dụng để làm thuốc chữa bệnh. Đặc biệt, nếu biết dùng đúng cách, nó còn giúp làm đẹp da, mượt tóc, chống lão hóa cực tốt. Chẳng thế mà Dương Quý Phi vô cùng yêu thích loại quả này. Mỹ nhân thời Đường ở Trung Quốc tin rằng đây là một trong những cách tuyệt vời nhất giúp dưỡng nhan, giữ gìn sắc xuân.
Xoay quanh những bài thuốc cũng như cách làm đẹp, chống lão hóa cho phụ nữ từ quả vải, cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Nguyên Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội) có những chia sẻ nhằm cung cấp thông tin đến bạn đọc.
PV: Trong Đông y, quả vải được ghi nhận công dụng ra sao, xin lương y chia sẻ?
Lương y Bùi Hồng Minh: Đông y ghi nhận, quả vải đặc tính đại nhiệt (hạt vải còn nhiệt hơn cả cùi vải nên cần thận trọng khi làm thuốc). Cùi vải vị rất ngọt, không độc. Mặc dù vậy một số tài liệu viết có độc, tôi nghĩ có lẽ do tính quá ngọt, nóng của vải.
Vải có tác dụng ích tâm, ôn tỳ, tư thận, bổ huyết, dưỡng can, trừ phiền khát, làm tỉnh táo tinh thần, minh mẫn trí óc, tăng sức lực, tăng thân nhiệt, trừ hàn, tráng dương, tiêu thũng, làm đẹp nhan sắc.
PV: Như vậy, Đông y không chỉ dùng quả vải để làm thuốc chữa bệnh mà còn sử dụng để dưỡng nhan vô cùng hiệu quả. Nhưng dùng ở dạng khô hay tươi mới phát huy công dụng tốt nhất thưa ông?
Lương y Bùi Hồng Minh: Quả vải thường được dùng dưới hai dạng tươi và khô. Để ăn bồi bổ sức khỏe hay dưỡng nhan thì chị em đều có thể dùng cả hai dạng, để làm thuốc thường dùng dạng khô. Cả hai cách dùng để ăn và làm thuốc, tươi hay khô, đều phải có liều lượng. Dùng có chừng mực, thì mới đem lại lợi ích và tránh được điều không mong muốn.
PV: Xin chuyên gia chia sẻ một số bài thuốc chữa bệnh từ quả vải?
Lương y Bùi Hồng Minh: Bạn hoàn toàn có thể sử dụng quả vải để chăm sóc sức khỏe, làm đẹp da, miễn là tuân thủ đúng liều lượng cho phép. Một số món ăn, bài thuốc chữa bệnh từ quả vải mà bạn có thể áp dụng dễ dàng là:
- Suy nhược thần kinh, suy nhược cơ thể, quý ông bị liệt dương: Vải tươi bóc vỏ 500g đến 1kg đem ngâm 1 lít rượu 7-10 ngày. Sau đó đem uống vào chiều tối, mỗi lần 25-30g có tác dụng hồi phục thể lực rất tốt. Hoặc bạn có thể lấy vải khô 10 quả, ăn vào chiều tối từ 1-2 tháng.
- Tiêu chảy do tỳ hư: Vải 7 quả, đại táo 5 quả. Sắc lấy nước uống nhiều lần trong ngày.
- Răng sưng đau: Quả vải xanh, thêm ít muối ăn hoặc đốt tồn tính, tán mịn, xát vào chân răng.
- Viêm họng, đau răng: Dùng hoa, vỏ thân, vỏ rễ vải đem sắc lấy nước súc miệng.
- Xuất hiện mụn nhọt sưng tấy trên cơ thể: Cùi vải tươi hoặc khô giã nhuyễn với ô mai đắp.
- Tim đập nhanh, mạnh (hồi hộp), thở nhanh khi gắng sức: Ngâm cùi vải khô hoặc vải khô nấu nước để uống.
- Phụ nữ đau bụng kinh hoặc xuất hiện hiện tượng đau bụng sau sinh: Hạt vải đốt tồn tính 20g, hương phụ 40g tán bột mịn, ngày 6-8g uống với nước muối loãng hoặc nước cơm. Mỗi ngày sử dụng 2 lần.
- Đau dạ dày mạn tính: Hạt vải sấy khô, tán mịn, cất vào lọ nút kín để dùng dần. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 6g. Khi dùng thì lấy lượng hợp lý đem pha với rượu trắng loãng hoặc nước ấm.
- Trị nấc: Quả vải 7 quả, gừng tươi 6g, đường đỏ 4g đem sắc uống.
PV: Nhiều chị em sẽ rất quan tâm đến việc ăn vải thế nào để làm đẹp da, mượt tóc, phòng chống lão hóa. Không biết liệu có bí quyết nào để chị em dưỡng nhan mà không sợ nóng trong không thưa ông?
Lương y Bùi Hồng Minh: Cách đơn giản nhất cho chị em dưỡng nhan chính là ăn vải tươi. Tuy nhiên cần lưu ý mỗi lần ăn không nên ăn nhiều, chỉ khoảng 10 quả. Khi ăn, nên ăn lớp vỏ trắng bên ngoài quả, có thể ngâm nước muối trước khi ăn để giảm khả năng sinh nhiệt, gây nóng của quả vải. Hoặc bạn có thể nấu chè vải bằng cách nấu với hạt sen hoặc nấu với đậu xanh để giảm tính nhiệt, làm đẹp da.
PV: Ăn vải giúp làm đẹp da, chữa bệnh nhưng khi dùng có nhóm đối tượng nào cần lưu ý không, xin ông chia sẻ?
Lương y Bùi Hồng Minh: Do quả vải tươi chứa một hàm lượng đường cao, người bệnh tiểu đường ăn vải sẽ khiến gan không chuyển hóa hết được fructose. Lúc này, lượng đường trong máu sẽ tăng cao bất thường. Do đó người mắc bệnh tiểu đường cần hạn chế tối đa ăn vải, tốt nhất là tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi ăn. Ngoài ra, những người có bệnh tích đờm trong cổ họng, đang bị bệnh thủy đậu, rôm sảy, lẹo mắt, cũng cần hạn chế ăn vải.
