Sở Y tế tỉnh Khánh Hòa vừa có công văn gửi UBND tỉnh Khánh Hòa báo cáo kết quả nghiên cứu của Viện Dược liệu (Bộ Y tế) về cây Xáo tam phân (tên khoa học là Paramignya trimera) mà người dân địa phương gọi là “cây thuốc lạ”, “cây thần dược” để chữa bách bệnh trong thời gian qua.
Theo đó, Xáo tam phân có các thành phần flavonoid, saponin, alcaoid, courmarin, triterpenoid. Trong đó, chủ yếu là courmarin và triterpenoid.
Các thí nghiệm cho thấy, xáo tam phân có tác dụng ức chế tốt viêm gan cấp ở thí nghiệm trên chuột nhắt trắng; có tác dụng độc (ức chế, tiêu diệt) đối với 5 dòng tế bào ung thư: ung thư gan Hep-G2, ung thư đại tràng HTC116, ung thư vú MDA MB231, ung thư buồng trứng OVCAR-8 và ung thư cổ tử cung Hela (mạnh nhất với ung thư gan Hep-G2 và ung thư cổ tử cung). Thí nghiệm cũng cho thấy, với độc tính thấp, xáo tam phân khá an toàn khi sử dụng.
Tuy nhiên, theo quy định của Bộ Y tế về hướng dẫn và thử nghiệm thuốc trên lâm sàng, Sở Y tế Khánh Hòa sẽ tiếp tục đề nghị Bộ Y tế và các Cục, Vụ, Viện trung ương có liên quan hướng dẫn các bước cần thiết nhằm khẳng định tác dụng điều trị (trên người) của cây thuốc này.
Theo khuyến cáo của Viện Dược liệu, Sở Y tế Khánh Hòa đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan và địa phương trong tỉnh liên quan có biện pháp hữu hiệu bảo vệ nguồn gen và phát triển cây Xáo tam phân, ngăn chặn tình trạng khai thác bừa bãi.
Như Báo Khánh Hòa đã phản ánh, trong thời gian gần đây, nhiều người dân ở thị xã Ninh Hòa uống nước sắc Xáo tam phân để chữa “bá bệnh”, đặc biệt là bệnh xơ gan cổ trướng và kể cả ung thư.
Nhiều bệnh nhân đã cho kết quả tốt. Tin đồn lan truyền, người dân trong cả nước, thậm chí là cả nước ngoài cũng gửi mua để chữa bệnh. Cơn sốt làm người dân địa phương đổ xô lên rừng Hòn Hèo và lân cận tìm kiếm, có thời điểm giá Xáo tam phân phơi khô lên tới 500 nghìn đồng/kg. Nhiều người còn trộn cả các loại cây khác lẫn với cây Xáo tam phân để bán kiếm lời…