“Thương cho phận nó hẩm hiu”...
“Nhà chúng nó nghèo lắm…” hễ gặp ai là ông bà cụ lại than ngắn thở dài cho Tâm - đứa con dâu áp út, người đã lấy phải gã con trai hư đốn, không ra gì của ông bà. Cũng là người hiểu lí lẽ và dễ cảm thông với người khác nên ông bà thường động viên Tâm rất nhiều trong cuộc sống.
Ông cụ thường nói rằng: “Cuộc đời người phụ nữ, còn đau khổ gì bằng khi lấy phải người chồng không ra gì, tối ngày nhậu nhẹt say sưa không tu chí lo làm ăn”. Ngẫm nghĩ là thế nên trong gia đình mọi sự giúp đỡ, cảm thông đáng nhẽ sẽ chia đều cho các con thì ông bà cụ dồn hết vào cho Tâm, đỡ đần từ việc chợ búa mua thức ăn, nuôi hai thằng cháu trai từ lúc chúng còn đỏ hỏn đến tận bây giờ. Mười một năm về làm dâu, cũng là mười một năm Tâm chưa bao giờ phải đỏ hoe mắt vì sự đối xử của nhà chồng.
Mọi quyền lợi hữu ích khác như đất đai, tiền bạc chia cho con cái bao giờ ông bà cũng động viên các con giành cho vợ chồng Tâm phần nhiều “để khi có cơ hội bán đi, nó có chút vốn làm ăn và xây một căn nhà mới khang trang hơn”, còn những nghĩa vụ đóng góp ông bà lại giành phần đóng góp thay con dâu. Thương con dâu không ngày nào được yên ổn với gã con trai tồi tệ của ông bà từ ngày bất mãn với công việc đâm ra dở chứng cờ bạc, rượu chè, không ngày nào nó về nhà mà không loạng choạng chửi mắng vợ, ông bà càng ra sức bênh vực, che chắn cho Tâm mọi bề.
Những tưởng cô con dâu sẽ hiểu được tấm lòng của những người làm cha, làm mẹ như ông bà cụ, nhưng thực tế, ngoài giờ làm ở cơ quan, Tâm không để ý gì đến chuyện nhà chuyện cửa. Căn nhà vốn thấp tè, tối om hôm nào thiếu bàn tay dọn dẹp của bà cụ thường lộn xộn, bẩn thỉu, đồ đạc vứt lung tung. Ngày nghỉ, Tâm cũng không bao giờ xắn tay áo làm việc nhà mà thường lân la sang nhà hàng xóm ngồi chuyện trò cho hết ngày. Có chăng là dịp giỗ chạp, để lấy lòng ông bà cụ, Tâm tỏ ra bận rộn làm việc này, việc kia… Nhiều khi thấy cô em dâu “ma ranh” "việc nhà thì nhác, việc chú bác thì siêng", chị gái cả bày tỏ góp ý thì ông bà cụ gạt đi vì “nó khổ, thằng chồng bê tha, dọn sao cho xuể”. Góp ý thẳng cũng không ăn thua nên chị đành chịu bó tay với ý nghĩ: “Thôi nó nhác nhưng hiền lành tử tế với bố mẹ chồng cũng là một cái phúc!”.
Và con dâu trở mặt, dựng ngược chuyện
Bất ngờ mảnh đất của ông bà cụ để vợ chồng Tâm ở do nằm trong quy hoạch bỗng chốc ra mặt đường, giá đất vì thế cũng “đội” lên nhanh chóng. Kế hoạch cho con dâu bán đất xây nhà được ông cụ đưa ra bàn bạc và thống nhất. Gần 600m2 đất, ông cụ chia cho bốn đứa con, vợ chồng nhà Tâm được phần nhiều với 400 m2, số còn lại chia cho cô con gái và ba anh con trai khác.
Với nền nếp của một gia đình nhà giáo hiền lành, thấu đáo, không muốn chuyện bé xé ra to, ông cụ gọi tất cả các con lại để họp gia đình thì Tâm loan tin ra khắp khu phố rằng: “Cả nhà hùa vào đánh đuổi vợ chồng Tâm ra khỏi mảnh đất lâu nay hai vợ chồng, lấy đất để bán và chia tiền cho mấy ông bà giàu có kia”
Đau lòng nhất cho ông bà cụ là Tâm đã biến anh con trai vốn không còn tự chủ hành động và lời nói do nghiện rượu thành cái bình phong che chắn cho sự tham lam, lòng ích kỉ của mình. Chinh dửng dưng gọi cha mẹ mình là ông và bà, xưng tôi. Nghe theo lời xúi giục của vợ, Chinh bất hiếu quay ngoắt lưng lại, để cha mình quỳ mọp gối van xin khi Chinh xông vào nhà ông bà cụ đòi “lí lẽ”.