Viêm tai (nhiễm trùng tai) ở trẻ em là một tình trạng phổ biến ở trẻ em từ 3 tháng đến 3 tuổi và phổ biến cho đến khi 8 tuổi, có thể gây ra do vi khuẩn hoặc virus. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đau tai, sốt, quấy khóc, khó ngủ, và đôi khi có thể có chất lỏng chảy ra từ tai.

Trong nhiều trường hợp nghiêm trọng, việc mất cân bằng áp suất khi di chuyển bằng máy bay có thể gây ra những cơn đau tai cực độ, chóng mặt thậm chí là vỡ/thủng màng nhĩ và mất thính lực. Dưới đây là những thông tin mà phụ huynh cần biết khi trẻ bị viêm tai và bạn đang có ý định di chuyển bằng máy bay, đặc biệt là dịp Tết Nguyên đán 2024 này.

1. Trẻ bị viêm tai đi máy bay có ảnh hưởng gì không?

Với câu hỏi trẻ bị viêm tai đi máy bay có được không thì câu trả lời phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm tai ở trẻ. Nếu tình trạng viêm tai ở mức cấp tính khiến màng nhĩ trẻ căng phồng lên thì việc áp suất chênh lệch trong tai giữa và khoang máy bay (cabin) gây ra sẽ khiến trẻ khó chịu, đôi khi viêm tai nặng có thể khiến màng nhĩ bị rách, vỡ.

Ngoài ra, ống eustachian (ống nối tai giữa và vòm họng) của trẻ cũng hẹp hơn so với người lớn nên ống eustachian cũng khó cân bằng áp suất không khí hơn. Đặc biệt là khi ống này bị tắc bởi chất nhầy (dịch) do viêm tai nặng, cảm lạnh hoặc tắc nghẽn do các adenoids sưng to lên (mảng mô nằm cao trong cổ họng, ngay sau mũi. Chúng cùng với amidan bảo vệ cơ thể bằng cách bẫy vi trùng xâm nhập qua miệng và mũi). Sự sự sưng lên của adenoids cũng có thể làm tắc nghẽn ống vòi nhĩ, là nguyên nhân dẫn đến viêm tai giữa phổ biến ở trẻ hơn so với người lớn.

Nếu trẻ bị viêm tai trong vòng vài giờ trước lịch bay, hãy cân nhắc tới việc hoãn chuyến bay lại, nếu có thể, cho tới khi hết nhiễm trùng. Điều này sẽ giúp trẻ tránh được cơn đau ngày càng tăng và giảm nguy cơ đối mặt với việc vỡ hoặc rách màng nhĩ. Viêm tai thường giảm dần trong vòng một đến hai ngày nên việc tránh cho tai gặp phải chênh lệch áp suất này có thể là điều cần thiết.

2. Trẻ viêm tai đi máy bay cần lưu ý gì?

24 giờ - 48 giờ sau khi nhiễm trùng tai xảy ra, bạn có thể kiểm tra các dấu hiệu khó chịu ở trẻ có thể quan sát được. Chẳng hạn nếu trẻ không bị sốt hay đau đớn thì trẻ có thể đã sẵn sàng để lên máy bay. Tham khảo thêm ý kiến bác sĩ để nhận được lời khuyên phù hợp và các khuyến nghị giúp trẻ cảm thấy ổn hơn trong suốt chuyến bay khi đang bị viêm tai.

Trong suốt chuyến bay, nếu trẻ tỏ ra không thoải mái, một liều giảm đau acetaminophen hoặc ibuprofen theo khuyến nghị của bác sĩ có thể sẽ giúp ích.

Ngoài ra, hãy thử cho trẻ uống nước hoặc uống thứ gì đó để giúp làm phồng ống eustachian và giảm áp lực trong tai, trừ thời điểm máy bay vừa cất cánh bởi lúc này áp lực trong tai trẻ chưa có sự thay đổi, tương tự với thời điểm máy bay hạ cánh. Nếu trẻ đang bú bình hoặc bú mẹ, bạn nên giữ trẻ đứng thẳng trong khi bú hay thay bằng ti giả.

Khi máy bay cất cánh và hạ cánh, nên giữ trẻ luôn tỉnh táo bởi khi ngủ thao tác nuốt sẽ diễn ra ít hơn.

Một số trẻ cho thấy ngậm kẹo cứng hoặc nhai kẹo cao su có thể giúp cân bằng áp suất trong tai tốt hơn. Nếu trẻ trên 3 tuổi, bạn có thể thử cách này nhưng nên nhớ cần đảm bảo an toàn phòng ngừa nguy cơ hóc ở trẻ.

Với trẻ lớn hơn, cha mẹ có thể dạy trẻ cách cân bằng áp suất trong tai bằng cách hít vào một hơi chậm, véo nhẹ đầu mũi, ngậm miệng lại và thở ra bằng mũi, theo Healthline.

Nếu trẻ đang dùng thuốc có chứa thuốc kháng histamine hoặc thuốc thông mũi, hãy trao đổi với bác sĩ về việc có nên tiếp tục dùng thuốc trong suốt chuyến bay hay không.

Trong một số trường hợp, trẻ có thể tiếp tục bị đau tai trong thời gian dài hơn (lên đến vài giờ) nếu áp suất ở tai không được giải phóng. Bạn có thể tiếp tục cho trẻ uống thuốc giảm đau theo hướng dẫn cho đến khi cơn đau giảm bớt. Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài hơn vài giờ, hãy gọi cho bác sĩ để được tư vấn.

3. Tìm hiểu về tổn thương tai do đi máy bay (ear barotrauma)

Tổn thương tai do đi máy bay còn gọi là đau tai máy bay, viêm tai do áp lực khí xảy ra khi những sang chấn tại màng nhĩ và mô tai giữa do sự chênh lệch áp suất trong tai giữa và khoang máy bay gây nên. Thông thường, khi áp suất cabin thay đổi, ống eustachian giúp cân bằng áp suất trong tai giữa bằng cách mở ra và cho phép không khí vào hoặc ra ngoài.

Tuy nhiên khi không xảy ra sự cân bằng áp suất, nó có thể tích tụ ở một bên màng nhĩ gây ra khó chịu. Sự chênh lệch này rõ rệt nhất là khi máy bay bắt đầu cất cánh, khi máy bay lấy độ cao quá nhanh cũng như hạ độ cao khi tiếp đất.

Đây là một trong những vấn đề thường gặp phải khi đi máy bay và là tình trạng tạm thời. Trong nhiều trường hợp, bạn có thể giúp cân bằng lại áp suất chênh lệch đó bằng cách nuốt hoặc ngáp, nhưng với những trường hợp bị viêm tai thì việc cân bằng áp suất có thể trở nên khó khăn hơn, theo Healthline.

Để phòng tránh tổn thương này, việc giữ ống Eustachian mở ra là rất quan trọng. Nếu bạn đang bị dị ứng, cảm lạnh nặng hoặc viêm tai thì hãy cân nhắc lên lịch lại cho chuyến bay của mình, nếu không thể thì bạn cần:

- Liên hệ với bác sĩ để được tư vấn

- Uống thuốc giảm nghẹt mũi khoảng một giờ trước khi máy bay cất cánh và sau đó làm theo hướng dẫn sử dụng thuốc cho lần uống tiếp theo

- Sử dụng xịt mũi để giảm nghẹt mũi

- Sử dụng thuốc chống dị ứng,...

Nhìn chung, nếu trẻ đang bị viêm tai và cần phải di chuyển bằng máy bay, nếu có thể cha mẹ nên hoãn chuyến bay cho tới khi trẻ cảm thấy ổn hơn. Nếu không thể, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ và chăm sóc tai trẻ cẩn thận trong suốt chuyến bay để tránh các nguy cơ nghiêm trọng ảnh hưởng tới tai trẻ như vỡ, rách màng nhĩ.