Cha mẹ sẽ cực kỳ buồn lòng khi phát hiện con mình không thành thật. Nhiều cha mẹ đã tỏ thái độ bực dọc, quát mắng, thậm chí là đánh đập, nghiêm cấm trẻ có hành vi đó trong lần tiếp theo. Tuy nhiên, họ chưa từng quan tâm tới việc đâu là nguyên nhân gốc rễ của vấn đề.
Các nhà tâm lý học đã chỉ ra rằng, trẻ em đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi chưa thực sự có thể phân biệt được đâu là thực tế và đâu là tưởng tượng. Điều đó có nghĩa là đứa trẻ 1 hoặc 2 tuổi không thể hiểu được khái niệm nói dối và nói sự thật. Vì vậy đôi lần trẻ nói dối chỉ là sự phóng đại trí tưởng tượng của mình mà thôi.
Trẻ nói dối có thể vì 7 lý do bất ngờ này, ba mẹ không nên vội vàng trách mắng
1. Con tự tưởng tượng ra điều gì mới mẻ
Nhiều khi trẻ chưa phân biệt được thực tế và tưởng tượng. Dựa vào những bộ phim đã xem, những chuyện đã gặp, con hoàn toàn có thể đưa ra những lời nói không đúng sự thật ngoài đời. Chẳng hạn như "hôm nay đã có ai đó đến lấy trộm hộp bút của con", "ai đó đã vứt món đồ chơi yêu quý của con đi mất và con chẳng thể tìm thấy"...
2. Trẻ dễ quên những điều vừa xảy ra
Có một sự thật là trẻ đôi khi không nhớ bản thân vừa làm chuyện gì trước đó. Thế nên khi bị tra khảo, con một mực giải thích bản thân không hề làm. Điều này có thể xuất phát từ nguyên nhân trẻ không nhớ chứ không phải con có ý nói dối hòng thoát tội.
3. Trẻ sợ bị bố mẹ mắng, đánh đòn
Đây là nguyên nhân cực kỳ phổ biến dẫn đến tình trạng trẻ nói dối. Mỗi lần làm sai, con phải chịu hình phạt, lời khiển trách nặng nề từ bố mẹ khiến trẻ luôn sống trong sợ hãi. Con sợ nếu ba mẹ biết sự thật sẽ quát mắng, thậm chí là đánh đập. Điều này đã làm trẻ cố tình nói dối.
4. Trẻ sợ cha mẹ thất vọng
Đứa trẻ nào cũng mong làm cha mẹ vui, thế nên nếu biết chuyện gì đó về mình khiến ba mẹ thất vọng, trẻ sẽ có xu hướng lảng tránh. Nếu phản ứng của bạn đối với sự thật bớt u ám đi thì con cũng sẽ bớt lo ngại tổn thương bạn vì nói thật.
5. Trẻ nghĩ cho người khác
Đó là biểu hiện của một em bé hiểu chuyện. Ví dụ khi con đang rất muốn đi chơi nhưng thấy mẹ mệt, bé sẽ nói dối rằng con không cần đi chơi, chỉ ở nhà cũng được. Hoặc khi sang nhà hàng xóm thấy có đồ ăn, trẻ sẽ nói rằng nhà con đã ăn cơm, con cũng no rồi. Thực chất, em bé đang đói nhưng muốn giữ lịch sự, đợi về ăn cơm cùng cha mẹ. Đây là một biểu hiện đáng khen.
6. Vì con không muốn thua thiệt
Trẻ nhỏ có tính hiếu thắng nên đôi khi trẻ làm điều mà bé biết nó không hề đúng. Việc nói dối và bịa ra câu chuyện nào đó chỉ để đảm bảo rằng con không bị thua thiệt. Nếu sự việc đi quá xa hoặc những lời nói dối gây ra hậu quả xấu, cha mẹ cần phải chấn chỉnh con.
7. Trẻ bắt chước người lớn
Con cái chính là bản sao của cha mẹ. Nếu phát hiện ra cha mẹ mình đôi lần nói dối mà không có vấn đề gì, trẻ sẽ nhanh chóng bắt chước. Hoặc nếu một vài lần nói dối trước đó thành công, trẻ sẽ có xu hướng tiếp tục.
Trước khi trách mắng, cha mẹ hãy làm 4 điều này
1. Khuyến khích trẻ nói thật
Thay vì trách mắng khi trẻ không trung thực, cha mẹ hãy khuyến khích và khen ngợi lời nói thật của con. Phụ huynh nên nhẹ nhàng sẽ khiến trẻ thấy được tin tưởng và luôn trung thực trong lời nói của mình.
2. Không buộc tội trẻ
Ví dụ, con làm đổ hộp đồ chơi ra sàn, mẹ không mắng mà hãy nhẹ nhàng hỏi: "Sao hộp đồ chơi rơi hết ra sàn thế nhỉ? Ước gì có ai đó dọn giúp mẹ vào đúng vị trí". Sau câu nói đó, có thể trẻ sẽ là người nhặt gọn đồ chơi vào đúng vị trí.
3. Không đặt quá nhiều áp lực lên trẻ
Cha mẹ không nên đặt quá nhiều kỳ vọng và quy tắc rồi bắt con nghiêm túc tuân thủ hay đạt được.
4. Xây dựng niềm tin
Hãy để trẻ biết rằng, cha mẹ tin tưởng mình và mình cũng tin tưởng cha mẹ. Khi đã có niềm tin, trẻ sẽ không còn sợ hãi để phải che giấu sự thật. Hãy cố giao tiếp với trẻ như những người bạn, tôn trọng trẻ và giải thích đâu là đúng, đâu là sai. Như thế con sẽ tin cha mẹ là những trọng tài công tâm trong cuộc sống.