Tỉnh Cam Túc, Trung Quốc đang được biết đến với mô hình “thành phố không rác thải” cùng những sáng kiến và cách làm mới để biến rác thành vàng. Năm 2022, các thành phố Lan Châu, Kim Xương, Thiên Thủy và Lan Châu của tỉnh này được chọn vào danh sách "thành phố không có rác thải" trong giai đoạn "Kế hoạch 5 năm lần thứ 14" của Trung Quốc.

Trong hai năm trở lại đây, Cam Túc đã thúc đẩy kế hoạch, từ “nhà máy không rác thải”, công viên xanh đến “danh lam thắng cảnh không rác thải” và “cộng đồng không rác thải”. Việc này góp phần giúp thành phố trở nên tốt đẹp hơn và đáng sống hơn. Vậy địa phương này đã hiện thực hoá mục tiêu đó như thế nào?

“Biến rác thành kho báu”

Hộp các tông, báo cũ, chai nước giải khát... những loại rác thải sinh hoạt có thể tái chế có thể tự động chuyển thành tiền mặt khi bỏ vào thùng tái chế.

Vào ngày 22/5, một phóng viên của Sina đã đến khu dân cư Phi Thiên B ở thành phố Lan Châu để thử loại hình này. Người vứt rác sẽ cần làm theo hướng dẫn để cân đồ và tính toán số lượng. Khi thùng tái chế đầy, công ty tái chế sẽ cử người đến dọn dẹp.

Cư dân của khu Phi Thiên B kể với các phóng viên rằng: sau khi đăng nhập bằng cách quét mã QR, họ có thể cho vào 6 loại rác tái chế như giấy, nhựa, kim loại, rác thải thiết bị điện và vải, sau đó đợi máy cân và tính toán số lượng. Rác sẽ được thu gom và “biến thành tiền” trong vòng 24 giờ.

"Một số thùng rác tái chế thông minh đã được đưa vào sử dụng trong hơn 4 tháng. Rõ ràng là số chai nước giải khát và hộp giấy thải vứt bừa bãi trong cộng đồng và hành lang đã ít hơn, môi trường công cộng cũng tốt hơn."

Trên thực tế, ngành xử lý chất thải rắn có những lợi ích kinh tế rất lớn, ngoài ra còn có vàng bạc ẩn trong “núi rác”.

Bước vào phòng vận hành cần cẩu rác của Công ty TNHH Điện lực bảo vệ môi trường Lan Châu Phong Tuyền (Nhà máy điện đốt rác Trung Phố Tử) ở thị trấn Trung Hòa, huyện Cao Lan, khi nhìn qua tấm kính kín, người ta thấy một số "cánh tay sắt" đang vớt rác và đưa vào lò đốt dưới sự giám sát và điều khiển của nhân viên.

Theo các cán bộ, việc đốt rác thải có ưu điểm là “giảm tiêu tốn nguyên liệu, tận dụng tài nguyên”. Dự án phát điện đốt rác thải này sử dụng nhiệt từ quá trình đốt rác thải sinh hoạt để tạo ra điện, biến rác thải thành kho báu.

Dự án được xây dựng thành hai giai đoạn. Giai đoạn một đã được hòa lưới để phát điện, với công suất xử lý 2.000 tấn/ngày, công suất xử lý hàng năm là 700.000 tấn rác thải sinh hoạt và nguồn điện cung cấp bình quân hàng năm khoảng 174 triệu kWh vào lưới điện quốc gia; sau khi hoàn thành giai đoạn 2, có thể cung cấp 430 triệu kWh điện cho lưới điện quốc gia mỗi năm và xử lý 1,2 triệu tấn rác thải sinh hoạt.

Quận Du Trung, thành phố Lan Châu, còn tìm cách tái chế các màng nông nghiệp thải và tạo ra nhựa tái chế chất lượng cao. Thông qua cơ chế “giao cũ lấy mới” và “thay cũ bằng mới”, tỷ lệ tái chế màng nông nghiệp đã được cải thiện. Trung bình mỗi năm có 2.500 tấn màng nông nghiệp đã qua sử dụng được tái chế, tỷ lệ tái chế màng nông nghiệp đã qua sử dụng đạt hơn 84%.

Một số chuyên gia chỉ ra rằng trong việc thúc đẩy sâu rộng việc xây dựng “thành phố không rác thải”, cần khuyến khích nhiều người dân tham gia hơn và thúc đẩy tốt hơn việc hình thành lối sống ít carbon cho toàn xã hội.

Chính phủ Trung Quốc cần xây dựng một nền tảng quản lý thông tin, thiết lập kết nối với các ngành như vận tải, ăn uống và tái chế chất thải rắn, đồng thời thiết lập các phương pháp khuyến khích và phản hồi theo cấp độ dựa trên các tiêu chuẩn liên quan để người dân có thể cảm nhận được lợi ích hữu hình từ việc giảm lượng khí thải carbon mang lại, từ đó thúc đẩy xu hướng xanh mới này tiếp tục phát triển lành mạnh.

Tham khảo Sina