Cô bệnh nhân khăng khăng với bác sĩ (BS) là cô ấy tăng cân tại vì năm kia cô ấy mổ u xơ tử cung, lúc mổ dậy truyền mất 20 chai nước biển. Do đó mà cô tăng cân luôn tới giờ, từ 50 kg thành 80 kg.
Cái truyền thuyết này nghe cũng... có lý, nếu không xét đến chuyện mỗi chai nước biển truyền vào mạch cổ tay cung cấp chừng 100 kcal (nếu truyền Glucose 5%, thường gọi là chai đường) đến 200 kcal (nếu truyền Moriamine 10% thường gọi là chai đạm), hoặc chả có calo (nếu truyền Lactate Ringer hay Natri Clorua 0,9%), tương đương chừng một chén cháo thịt loãng đến nửa chén cơm trắng ăn với chút cá kho thịt ram.
Mỗi ngày ăn nhiêu đó thì có nằm mơ cũng không bói ra ký mà tăng.
Vậy thì rốt cuộc tại sao sau mổ dễ bị tăng cân?
Một trường hợp cụ thể: bệnh nhân có thừa cân chút ít, trải qua một cuộc đại phẫu gây mê toàn thân kéo dài 5 tiếng, sẽ mất chừng 300 ml-500 ml máu và bị cắt mất 500 g mô cơ thể, nhịn ăn uống tuyệt đối khoảng 36 tiếng (20 tiếng tiền phẫu và 16 tiếng hậu phẫu), cân lại sụt mất chừng.... 1 kg so với trước mổ!
Số cân ít ỏi này sẽ phục hồi trong vòng một tuần ăn uống bình thường như trước mổ cộng thêm một hai bữa phụ với sữa bánh gì đó.
Nhưng thường mổ xong thì phải bồi dưỡng tích cực: gà ác tiềm thuốc bắc, giò heo hầm đậu đen, thịt bò cho bổ máu, tuỷ sống cho bổ não, súp cua yến sào vi cá....
Nhưng vết mổ đau, có vận động đâu mà xài năng lượng ăn vào. Mỗi ngày bồi dưỡng có khi thừa chừng 500 kcal cứ thế mà tích lại. Không thành mỡ thì số thừa ấy đi đâu được?
Vậy ăn gì để giảm cân bây giờ bác sĩ?
Đừng lo quá, muốn ăn gì cứ ăn tự do, ăn bao nhiêu cũng được, nhưng chỉ nhai thôi đừng nuốt !!! (Cái khó là thường nuốt mất có khi còn chưa kịp nhai !) …
Trong trường hợp không thể không nuốt sau khi nhai thì có thể ăn theo kiểu nhà giàu, tức là hầm đủ thứ gà vịt củ quả, xong lọc bỏ hết phần xác, chỉ húp ngày ba bữa nước canh với nửa chén cơm và lòng tin vô bờ vào chuyện nước canh là thứ bổ dưỡng nhất nhất.
Nói chung, phải luôn cảnh giác với chuyện bồi dưỡng quá mức sau khi mổ.
TS.BS Đào Thị Yến Phi. Trưởng Bộ môn Dinh dưỡng - An toàn thực phẩm - Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch TP HCM.
Nếu sau mổ, trọng lượng cơ thể giảm ít, dưới 5% trọng lượng trước mổ, thì khẩu phần ăn hầu như không cần thay đổi gì, chỉ trong vòng vài tuần sau mổ cân nặng này có thể phục hồi nguyên trạng.
Chỉ khi nào cuộc mổ trên đường tiêu hoá , phải giảm ăn kéo dài và sụt nhiều hơn 5% trọng lượng cơ thể trước mổ, bạn mới cần bồi dưỡng tí chút, uống thêm mỗi ngày chừng 1 ly sữa hoặc 1 ly sinh tố là đủ.
Cần lưu ý, bồi dưỡng đây là tăng cường các chất dinh dưỡng dễ hụt như vitamin , chất khoáng, đạm thiết yếu… chứ không phải chất béo hay chất đường. Vì vậy, các món dùng cho chuyện bồi dưỡng nên tươi sống và… tươi rói, chứ còn mấy món hầm nhừ chiên giòn thường có tác dụng tăng cân hơn là bồi dưỡng.
Mà vừa bồi dưỡng phải vừa cảnh giác, cân hàng tuần đúng giờ đúng chỗ đúng cách, thấy cân nặng đã phục hồi là phải chấm dứt "nhõng nhẽo" quay về với cuộc sống bình thường không thôi hậu hoạ khó lường.
