Cốm xanh ngon được bọc trong lá sen để giữ trọn hương thơm và vị dẻo mềm vốn có. Để rồi khi mở lớp lá sen dịu nhẹ ra, hương cốm như gửi trọn cả mùa thu Hà Nội tới người có duyên. Chắc vậy nên người ta gọi mùa thu Hà Nội là mùa cốm. Và cũng vì thế, xôi cốm với sự tổng hoà của cốm thơm, hạt sen tươi, đỗ xanh đỏ lòng và dừa tươi nạo sợi trở thành thức quà của mùa thu đất Hà thành.
Đó là kỉ niệm tuổi thơ của chị Nguyễn Lan Hương, người con gái gốc Hà Nội tài hoa, nữ công gia chánh vẹn tròn. Sinh ra và lớn lên nơi phố cổ Hà thành, cùng tuổi thơ bên bà ngày ấy đã mang đến cho chị tình cảm ấm áp mà ngọt ngào, đậm sâu với mùa thu Hà Nội, với những con đường trải lá vàng rơi và tiết trời đẹp đến nao lòng. Và đặc biệt là tình cảm mà chị dành cho những gói cốm thơm. Chị kể, bà là người đầu tiên truyền cho chị cảm hứng yêu bếp, yêu đồ ăn ngon. Rồi khi lớn thêm, không còn bà ở bên thì mẹ lại tiếp tục dạy chị về nữ công gia chánh, về nấu ăn, về cả những món ngon từ cốm mỗi khi thu về.
Người Hà Nội có nhiều cách để thưởng thức cốm lắm. Từ chả cốm, cốm xào, cho tới nem cốm, tôm bao cốm... Nhưng đặc biệt, khi Hà Nội chuyển tiết thu, chị Lan Hương thường làm xôi cốm - một trong những thức quà nổi tiếng của Hà thành. Xôi cốm thanh ngọt, thơm mùi cốm, có vị dẻo của hạt cốm hoà cùng cái bùi bùi của đậu xanh và hạt sen, xen chút beo béo của dừa xào. Được học, được dạy nhiều về nữ công gia chánh, về các cách trình bày món ăn nhưng lần nào chị cũng chỉ bọc xôi cốm trong lá sen, không bày biện cầu kì. Chị bảo "xôi cốm mình làm không cần hấp, khi ăn vẫn dẻo thơm và giữ được tròn nhất hương cốm thơm thanh".
Nhận lời trò chuyện cũng như chia sẻ cùng chuyên đề Yêu Việt Nam, Chị Lan Hương đã dành thời gian để chọn được phần cốm ngon và tự tay làm món xôi cốm Hà thành để gửi tới quý vị độc giả.
Nguyên liệu làm xôi cốm:
- 200g cốm non làng Mễ Trì
Cách chọn mua cốm non được ngon: chọn cốm lá me, hạt dẹt mỏng.
- 100g đậu xanh khô
Cách chọn hạt đậu xanh ngon: chọn loại đậu hạt tiêu, nhỏ khô, có lòng xanh
- 100g hạt sen tươi
- 1 thìa canh cốt dừa
- 1 thìa canh dầu ăn
- 15g dừa nạo
- 1/2 thìa cafe muối
- 1 thìa canh đường
- Lá sen dùng để gói xôi cốm
Cách làm món xôi cốm:
Bước 1: Sơ chế các nguyên liệu
- Rửa sạch đậu xanh rồi ngâm nước. Sau 2 tiếng, thấy đỗ nở to thì vớt ra và để ráo. Trộn đậu cùng 1/4 thìa cafe muối và đem hấp chín. Cho đậu xanh vào máy xay mịn rồi nắm đậu thành từng nắm tròn.
- Hạt sen rửa sạch rồi cho vào nồi. Đổ nước xâm xấp mặt hạt sen, cho vào nồi 1/4 thìa cafe muối. Đun hạt sen với lửa nhỏ trong khoảng 10 phút cho chín thì vớt ra. Đem hạt sen xào với 1 - 2 thìa đường (không cần nhiều) để hạt sen ngấm vị ngọt.
- Rửa sạch dừa nạo rồi để ráo và ngâm với 1/2 thìa canh đường. Tiếp đó làm nóng chảo, cho vào chút nước cùng 1/2 thìa dầu ăn và xào dừa đến khi sợi trong là được.
Bước 2: Làm xôi cốm
- Cho cốm ra 1 chiếc đĩa to rộng rồi cho 1/2 thìa canh dầu ăn vào đảo đều để cốm tơi hạt, không bị dính.
- Tiếp đó, cho 1 thìa canh nước cốt dừa vào cốm và tiếp tục trộn đều.
- Dùng dao xắt nắm đậu xanh thành từng lớp mỏng để đậu được nhỏ và mịn. Đem trộn đều đậu xanh và cốm.
- Cuối cùng, cho hạt sen và dừa xào vào trộn cùng cốm.
- Cho xôi vào lá sen bọc lại ủ lấy hương thơm.
Thành phẩm và thưởng thức:
- Xôi cốm ngon nhất khi được gói trong mùi hương thoảng nhẹ, thanh khiết của lá sen.
- Món ăn thơm mùi cốm, dẻo mềm, có vị thanh ngọt nhẹ nhàng, vị bùi bùi của đậu xanh và hạt sen và quyện cùng dừa xào béo ngậy.
Kết thúc cuộc trò chuyện, chị Lan Hương tâm sự: "mình vẫn giữ thói quen mua cốm về cho các con và gia đình mỗi độ thu về. Cốm cùng mùa thu Hà Nội là kí ức đẹp mà mình không bao giờ quên. Và mình tin các món ngon từ cốm cũng sẽ giúp các con cảm nhận thêm về thu Hà Nội, cảm nhận thêm những khoảnh khắc tuổi thơ hạnh phúc, ngọt ngào như mẹ của mình từng có".