GS Nguyễn Lân Dũng: Muốn con hơn cha, hãy sống tử tế

Dòng họ Nguyễn Lân có thể nói là "danh gia vọng tộc" với nhiều thế hệ làm nhà khoa học, trí thức nổi tiếng. Trong một bài phỏng vấn với Báo Quân đội nhân dân Cuối tuần, GS TS Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân Dũng đã chia sẻ rất nhiều điều thú vị về cách dạy dỗ các con.

GS Nguyễn Lân Dũng và vợ - Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Kim Nữ Hiếu, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 có 2 người con. Người con cả chính là PGS TS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc bệnh viện Đại học Y Hà Nội. Người con thứ 2 là Nguyễn Kim Nữ Thảo - Giảng viên của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Nói về các con, GS Nguyễn Lân Dũng thừa nhận rằng "con chúng tôi giỏi hơn cha, hơn mẹ". Ông rất tự hào bởi các con sống tử tế, phấn đấu với tất cả sức lực của tuổi trẻ để trở thành những trí thức cống hiến cho đất nước.

Theo ông, nền tảng sự thành công của các con trai, con gái của ông bắt nguồn từ sự nỗ lực của mỗi người cùng với sự giáo dục của gia đình. Bởi "bố mẹ sống tử tế thì con mới sống tử tế được". 

Truyền thống gia đình cũng ảnh hưởng rất nhiều. Ông nội của PGS TS Nguyễn Lân Hiếu là NGND Nguyễn Lân, ông ngoại là Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên, cả hai đều sống rất giản dị, trung thực. Khi có bố mẹ, ông nội, ông ngoại, bố mẹ sống tử tế thì con cái sẽ tự giác sống tử tế.

GS Nguyễn Lân Dũng nói: "Tôi thấy cuộc sống không cần nhiều tiền, chỉ cần sống bằng tiền lương. Sống giản dị, làm công việc mình yêu thích, mình có năng lực thì sẽ không nghèo, làm gì cũng có thêm tiền". 

Theo ông, "các bậc bố mẹ nên quan niệm hạnh phúc của các con mình là hạnh phúc của chính mình. Và muốn có hạnh phúc đó thì hãy tạo cho con những điều kiện tốt nhất để tiếp thu tri thức, đâu phải là tiền bạc".

Trước câu hỏi những bậc cha mẹ cần lưu ý điều gì khi nuôi dạy con trẻ, GS Nguyễn Lân Dũng nói: "Tôi thấy hạnh phúc nhất không phải là giàu có mà là gia đình yên ấm, con cái tử tế, yêu thương bố mẹ. Tôi thấy rất nhiều người giàu có nhưng không có được điều ấy. Vậy tiền nhiều để làm gì? Tôi thấy tiền nhiều, con cái dễ hư bởi chúng nghĩ tiền nhiều thì để cho chúng chứ để cho ai mà chúng không tiêu, từ đó triệt tiêu sự phấn đấu.

Cho nên tôi tự đặt ra một mục tiêu là: "Sống khỏe, chết nhanh, ít của để dành, nhiều người thương tiếc". 

Quan trọng là đừng sống như tồn tại, sống phải có ý nghĩa, sống phải cống hiến, sống để sau này người ta biết rằng mình đã từng sống ở trên đời này".

NSƯT Quốc Tuấn và hành trình 15 năm chữa bệnh cho con, dạy con vượt lên hoàn cảnh 

Hành trình hơn 16 năm cùng con chiến đấu bệnh tật của NSƯT Quốc Tuấn đã truyền cảm hứng cho biết bao gia đình Việt. Đó là câu chuyện cảm động về tình cha con, tinh thần không đầu hàng trước số phận, luôn tìm thấy sự lạc quan ngay cả trước những khó khăn nhất của cuộc đời.

Theo dõi hành trình dài của cha con NSƯT Quốc Tuấn và Bôm, nhiều người không khỏi xúc động trước những cử chỉ âu yếm mà anh dành cho con, đặc biệt là ánh mắt thân thương. Cậu bé Bôm sinh ra không máy đã mắc bệnh hiếm gặp Apert khiến xương cứng sớm cục bộ, gây hẹp đường thở. Từ đó, NSƯT Quốc Tuấn dồn toàn bộ sức lực, thời gian và kinh tế để chữa bệnh cho con với mong ước "mang đến cho Bôm những điều vốn dĩ phải là của con, đó là hình dáng bên ngoài và một cơ thể khỏe mạnh".

Anh nuôi dạy Bôm với tất cả tình yêu của một người bố nhưng luôn hướng con tới sự độc lập, tự chủ cho bản thân. Vượt qua hàng chục cuộc phẫu thuật khó khăn, đau đớn, Bôm và bố luôn lạc quan và rất kiên cường. Cậu bé hầu như không có đam mê gì khác ngoài âm nhạc. Ở nhà, anh Tuấn cùng Bôm đặt ra một lịch sinh hoạt mà chủ yếu là nhấn mạnh thời gian tập đàn. Anh luôn cố gắng cân đối cho con thời gian biểu hợp lí, cả việc học văn hóa, chơi thể thao, tập đàn và trò chuyện với bố. Bôm cứ thế tự giác làm mọi việc theo đúng lịch.

Mặc dù con trai có phần đặc biệt, nhưng anh Quốc Tuấn luôn nghiêm khắc với Bôm khi nói về nghệ thuật: "Tôi luôn dạy Bôm, lên sân khấu đừng trình bày tôi mệt, đừng than mọi người thông cảm. Khi là nghệ sĩ biểu diễn, anh phải chơi tốt nhất, không tốt là họ huýt sáo, la ó, thậm chí người ta tẩy chay, đòi tiền. Hãy đứng trên năng lực của mình".

NSƯT Quốc Tuấn luôn mong muốn có thể "tập cho Bôm có thể bước trên đôi chân của mình trên hành trình của cuộc đời, với những kỹ năng sống cần thiết". Anh tiết lộ, ngay cả ở nhà, sau khi ăn cơm xong, thay vì vứt bát ngay tại bàn, Bôm đã biết mang bát đến chậu rửa, biết phụ bố mẹ nấu ăn và có nhiệm vụ bấm nút máy giặt để giặt quần áo cho cả nhà.

"Khi hướng con học tại Khoa Jazz của Học viện Âm nhạc, tôi cũng muốn để con có thể tìm kiếm được một công việc nuôi sống bản thân mình sau này. Sẽ rất khó khăn trên hành trình Bôm trở thành một nghệ sĩ thực thụ nhưng tôi tin là Bôm sẽ làm được".

Ông chủ Tân Hiệp Phát Trần Quí Thanh: Con người ta không có năng lực gì cả. Năng lực là do đào tạo huấn luyện mà thôi!

Chia sẻ về cha mình, Trần Uyên Phương - con gái đầu lòng của ông Trần Quí Thanh - từng nhiều lần tiết lộ Dr Thanh là một người vô cùng nghiêm khắc, dạy con tính tự lập và chịu trách nhiệm về những quyết định của mình ngay từ khi còn nhỏ. Quan điểm dạy con của ông Thanh là: "Mình nuôi con đừng như gà nuôi con. Suốt đời cung cúc kiếm ăn cho con, động chuyện gì thì xòe cánh ra che chở cho con. Đừng nghĩ đó là yêu con, chính là đang hại con đó". 

Ông luôn nhắc nhở các con học là để đi làm chứ không phải để có nhiều bằng cấp, học vị. Ông không ép, không vạch sẵn và bắt các con làm theo mà để cho con tự lựa chọn con đường cuộc đời mình dưới sự hướng dẫn của cha. Ông Thanh và vợ tập cho con khả năng suy nghĩ, biết được những giá trị đúng, những hành vi được chấp nhận và cho con quyền tự quyết định cũng như phải tự chịu trách nhiệm về những quyết định đó, hướng tới mục tiêu trở thành người tạo ra giá trị thực sự cho xã hội.

Ông Trần Quí Thanh cũng rất nghiêm khắc khi con cái mắc sai lầm. Ông từng chia sẻ trên trang cá nhân của mình rằng: "Khi con làm sai, muốn cho con giỏi phải xử phạt công bằng, còn nếu muốn con hư thì bỏ qua. Không lý gì con làm sai lại không trừng phạt cả. Vì nếu không thì sự thỏa hiệp đó làm cho nhân viên không phục. Thậm chí con cái làm sai bị phạt nặng hơn, vì phải làm gương. Cứ sai chỗ nào thì xử chỗ đó, nhưng quan trọng là để con thấy được cái sai của mình để sửa và làm cho tất cả nhân viên đều có suy nghĩ làm thế nào để bảo vệ cho mục tiêu chung của công ty".

Bầu Hiển dạy con trai: Không bao giờ được lùi bước, buông xuôi

Bầu Hiển (Đỗ Quang Hiển) là một trong nhưng doanh nhân có tiếng với một hệ thống công ty lớn mạnh. Nhưng ông không hề dành sự ưu ái nào cho các con trai. Trong một bài phỏng vấn mới đây trên báo Ngày nay, con trai lớn của Bầu Hiển – Đỗ Quang Vinh đã tiết lộ sự nghiêm khắc của cha.

Bầu Hiển nghiêm khắc với con cái, ông là người luôn lao động nên cũng không muốn nhìn thấy những đứa con của mình làm việc kiểu hời hợt, ăn chơi, thích hưởng thụ hơn là lao động. Ông tạo ra những áp lực vừa sức để các con có động lực cố gắng.

Đỗ Quang Vinh tiết lộ: "Từ tấm bé tôi đã bắt đầu có ý thức về việc phải lao động, phải học tập để tự chuẩn bị hành trang cho mình. Nó giống như một cuộc đua marathon đường dài vậy, mà cha luôn là người chạy trước, chúng tôi bám đuổi nhưng cũng "núp gió" ở phía sau".

Bầu Hiển chọn cách để con trưởng thành một mình, ông chỉ đứng từ xa dõi theo từng bước chân của con. Con trai lớn của Bầu Hiển đi du học khá sớm và tự mình bươn chải để sống và học tập ở nước ngoài. Khi tốt nghiệp về nước, anh cũng không được bố "trải sẵn" thảm đỏ mà phải tự trải nghiệm việc đi rải hồ sơ xin việc, làm việc ở những vị trí thấp nhất, bước chân ra khỏi vòng tay bao bọc của gia đình, để tự lập, để tiếp cận với thế giới bên ngoài.

"Những khó khăn mà các con đã gặp phải, dù lớn hay nhỏ… Bầu Hiển đều biết hết. Có lẽ ông muốn chúng tôi hiểu rằng, là đàn ông thì phải làm quen, vượt qua được những đợt sóng nhỏ, không bao giờ được lùi bước hoặc buông xuôi khi gặp thách thức, khó khăn", con trai Bầu Hiển – Đỗ Quang Vinh chia sẻ.