Bệnh viêm não, màng não do não mô cầu là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn Neisseria meningtidis gây nên với 12 nhóm huyết thanh đã được xác định, 6 nhóm trong số đó (A, B, C, W, X và Y) thường gặp ở nước ta phổ biến nhất là type A, B và C. Ổ chứa vi khuẩn não mô cầu trong tự nhiên là ở người, do vậy nguồn lây bệnh chủ yếu là bệnh nhân và người lành mang vi khuẩn.
Bệnh lây qua đường hô hấp do hít phải các giọt bắn của dịch tiết hô hấp có chứa mầm bệnh. Mọi người đều có cảm nhiễm với vi khuẩn não mô cầu, nhóm tuổi nguy cơ mắc bệnh cao nhất là lứa tuổi trẻ và cũng ở nhóm tuổi này có số người lành mang vi khuẩn nhiều nhất.
Trẻ em là một trong những nhóm đối tượng có nguy cơ cao
Theo TS.BS. Đỗ Thiện Hải – Trưởng khoa Nội (Truyền nhiễm), Trung tâm Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới trẻ em, Bệnh viện Nhi Trung ương chia sẻ: “Bệnh viêm màng não do não mô cầu là nỗi “ám ảnh” của cả người dân và nhân viên y tế. Do bệnh viêm màng não do não mô cầu có diễn tiến nhanh, có thể gây tử vong trong vòng 24 giờ. Căn bệnh này đều có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, tuy nhiên, trẻ nhỏ vẫn là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất”.
Tiêm vắc xin là biện pháp bảo vệ chủ động và hiệu quả trước bệnh viêm não mô cầu
“Điều đáng ngại là biểu hiện của bệnh khó phân biệt với bệnh khác, bệnh lại diễn tiến rất nhanh không có thời gian để chúng ta hội chẩn hay xin ý kiến của chuyên gia. Có những trường hợp bệnh nhân nhập viện lúc 5 giờ đến 9 giờ thì bắt đầu phát ban, đến chiều thì phát ban hoại tử khắp toàn thân, bệnh cảnh rất nặng, bệnh nhân phải đối mặt nguy cơ tử vong cao. Các thống kê cho thấy Trong vòng 24 tiếng đầu thì tỷ lệ tử vong của bệnh có thể ở mức 20%, sau 48 tiếng nguy cơ tử vong cao đến 30-40%, thống kê tại một số khu ổ chuột, nơi có mật độ dân số cao, điều kiện chăm sóc sức khỏe, y tế không đảm bảo ở một số nước trên thế giới ghi nhận tỷ lệ tử vong có thể ở mức 40% tức cứ khoảng 3 bệnh nhân bị viêm não mô cầu thì có hơn 1 bệnh nhân không qua khỏi”, bác sĩ Đỗ Thiện Hải cho biết thêm.
Không chỉ có tỷ lệ tử vong cao, viêm màng não do não mô cầu còn để lại những di chứng nặng nề với bệnh nhân sau khi được điều trị với 8-15% bệnh nhân tử vong dù đã được điều trị, 10-20% bệnh nhân đặc biệt là trẻ em phải đối mặt với các di chứng nặng nề như chậm phát triển tinh thần, điếc, liệt...
Theo khuyến cáo từ cục y tế dự phòng, ở nước ta bệnh viêm não trước kia có thể gây thành dịch, tuy nhiên hiện nay bệnh chỉ xuất hiện rải rác trong năm. Để phòng bệnh viêm não, màng não do não mô cầu, tránh lây lan trong cộng đồng, người dân thực hiện tốt một số biện pháp như:
1. Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân: thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn mũi họng thông thường.
2. Thực hiện tốt vệ sinh nơi ở, thông thoáng nơi ở, nơi làm việc.
3. Chủ động tiêm phòng vắc xin phòng bệnh cho trẻ, vắc xin được tiêm tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ.
4. Khi có biểu hiện sốt cao, đau đầu, buồn nôn và nôn, cổ cứng, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
