Trường hợp chị Minh 32 tuổi, giáo viên (Bắc Ninh) là một minh chứng cho thấy phụ nữ mang thai cần hết sức chú ý đến sức khỏe của mình để đề phòng những biến chứng đáng tiếc. Chị Minh từng mổ đẻ trước đây 2 năm và giờ mới có thai trở lại. Nhưng đến khi thai được 20 tuần chị lại thấy dấu hiệu đau bụng và có máu ra bất thường. Đi khám tại một phòng khám tư nhân gần nhà, chị được các bác sĩ khuyên nên lên bệnh viện Phụ sản để được chẩn đoán chính xác hơn. Tại đây, sau khi được khám và siêu âm các bác sĩ phát hiện chị có thai tại vết mổ, đe dọa vỡ tử cung nên phải xử trí cấp cứu không nguy hiểm đến tính mạng.

Chị Nguyệt L. (Phú Xuyên-Hà Nội) cũng là một trường trường hợp được chuyển lên bệnh viện phụ sản kịp thời trong tình trạng huyết áp tụt sau đẻ không rõ nguyên nhân, da xanh tái… Bệnh nhân trong tình trạng thiếu máu nặng, vỡ tử cung, trụy mạch… và phải tiến hành mổ cấp cứu. 

Bác sĩ Thu Ngân, Bệnh viện phụ sản Hà Nội, cho biết vỡ tử cung là một vết rách trên thành tử cung, thường ở vị trí của vết mổ đẻ trước đó. Khi bị vỡ hoàn toàn, vết rách toạc qua các lớp của thành tử cung và hậu quả có thể nguy hiểm cho thai phụ và thai nhi. Vỡ tử cung là một trong những tai biến sản khoa hàng đầu đe doạ trực tiếp đến tính mạng của cả người mẹ lẫn thai nhi. Vỡ tử cung thường xảy ra trong thời gian chuyển dạ, nhưng cũng có thể xảy ra trong thời kỳ mang thai đặc biệt trong quý 3 của thai kỳ.

Dấu hiệu của vỡ  tử cung là một vết rách trên thành tử cung (thường ở vị trí của vết mổ đẻ trước đó). Khi bị vỡ hoàn toàn, vết rách toạc qua các lớp của thành tử cung và hậu quả có thể nguy hiểm cho thai phụ và thai nhi. Tai biến này rất nguy hiểm vì một khi tử cung của bà bầu đã vỡ, thai nhi sẽ chết và nếu không được xử trí kịp thời thì thai phụ có khi cũng bị tử vong theo.

Tuy nhiên các sản phụ cần lưu ý dấu hiệu đầu tiên của vỡ tử cung là thường có sự bất thường trong nhịp tim của thai nhi. Bà bầu có các triệu chứng như đau bụng, chảy máu âm đạo, mạch nhanh và một vài dấu hiệu bị sốc, thậm chí cũng cảm thấy đau ngực do bị kích thích ở cơ hoành từ hiện tượng chảy máu trong, đau bụng bất thường, đau nhiều ở vùng tử cung, đau ngày càng tăng, có thể đi kèm với dấu hiệu choáng váng do đau và mất máu. Các cơn co tử cung sắp sinh có thể chậm lại hoặc ngừng hẳn hoặc trong cơn co, nhìn trên bụng thấy tử cung co cứng lại, nổi lên trên da bụng hình dáng giống như một quả bầu. Nếu dấu hiệu này được can thiệp kịp thời thì tính mạng của cả sản phụ và thai nhi sẽ ít gặp nguy hiểm.

Có hai loại vỡ tử cung, vỡ tử cung hoàn toàn là tử cung bị vỡ, bị xé rách từ niêm mạc qua lớp cơ và cả phúc mạc làm buồng tử cung thông với ổ bụng. Vỡ tử cung không hoàn toàn hay còn gọi vỡ tử cung dưới phúc mạc là loại tổn thương từ niêm mạc đến  rách cơ tử cung nhưng phúc mạc còn nguyên, thường gặp vỡ ở đoạn dưới.

Theo BS. Ngân có rất nhiều nguyên nhân gây ra tai biến này vỡ tử cung như mổ đẻ, khung xương chậu của người mẹ và thai không tương xứng, khung chậu méo, hẹp, bất thường, tử cung dị dạng, kém phát triển; có sẹo ở tử cung hoặc cũng có thể do cơn co tử cung quá mạnh, đẻ nhiều lần, chất lượng tử cung kém, do sang chấn… Ngoài ra, thai quá to có thể là một trong những nguyên nhân gây vỡ tử cung. Vỡ tử cung chủ yếu xảy ra trong lúc chuyển dạ đẻ. 

Để hạn chế những tai biến sản khoa trong các bà bầu cần quản lý, đăng ký quá trình thăm khám, xét nghiệm thai kỳ đầy đủ, đúng lịch với bác sĩ. Những người có sẹo ở tử cung ít nhất phải 3 năm sau mới được có thai.

Sản phụ phải tự giác đến khám thai định kỳ để phát hiện trước những nguyên nhân có thể gây vỡ tử cung. Những người có tiền sử đẻ khó phải tuyệt đối tuân theo chỉ dẫn của các y bác sĩ chuyên khoa, phải đến các cơ sở y tế có trung tâm phẫu thuật để theo dõi.

Bên cạnh đó, sản phụ cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ cần thiết cho quá trình sinh mở kể cả trong trường hợp bạn sinh thường hay sinh mổ. Với những sản phụ sinh thường nên ăn các thức ăn thường và dễ tiêu. Tốt nhất nên uống nước trái cây vắt, nước đường hoặc nước lọc để tránh tình trạng mất nước. Những sản phụ có ý định sinh mổ không nên ăn gì. Bởi nếu trong lúc gây mê mà dạ dày của bạn chứa thức ăn, thức uống thì sẽ có nguy cơ trào ngược thức ăn từ dạ dày vào phổi sẽ không tốt.