Một số vụ án thương tâm đã xảy ra khi kẻ thủ ác dễ dàng sử dụng xyanua để đầu độc nạn nhân. Vậy loại hóa chất này độc và nguy hiểm đến mức độ nào?
Kali Xyanua là gì?
Kali Xyanua hay còn được gọi là xyanua kali hoặc potassium cyanide. Đây là 1 hợp chất hóa học không màu được tạo bởi 3 nguyên tố kali, cacbon, nitơ.
Xyanua được giải phóng từ các chất tự nhiên trong một số thực phẩm và thực vật như sắn, đậu lima và hạnh nhân. Hoặc chất này có trong hạt của các loại trái cây phổ biến, chẳng hạn như quả mơ, táo và đào.
Ảnh minh họa
Kali Xyanua có mùi rất giống quả hạnh nhân và bề ngoài cùng màu sắc của chất khá giống đường, hợp chất Kali Xyanua tan rất nhiều trong nước.
Ngoài ra, xyanua có trong khói thuốc lá. Trong sản xuất, xyanua được sử dụng để sản xuất giấy, dệt may và nhựa. Khí xyanua còn được sử dụng để tiêu diệt sâu bệnh và sâu bọ.
Kali Xyanua là một trong những chất kịch độc nhất trên thế giới, có thể gây chết người với liều lượng thấp (theo Quy trình công nghệ tiêu huỷ hoặc tái sử dụng Xyanua ban hành kèm theo Quyết định 1971/1999/QĐ-BKHCNMT thì chỉ cần lượng chừng 50 mg Kali Xyanua là có thể giết chết một người).
Chất độc xyanua gây tử vong cho con người thế nào?
Chất độc xyanua phát tác thế nào?
Mức độ ngộ độc gây ra bởi xyanua phụ thuộc vào lượng xyanua mà một người tiếp xúc, lộ trình tiếp xúc và thời gian mà một người tiếp xúc.
Hít thở khí xyanua gây hại nhất, nhưng nuốt xyanua cũng có thể gây độc. Uống xyanua còn được gọi là ngộ độc xyanua. Để tìm thấy ngộ độc xyanua ở một người có thể hơi khó khăn vì các triệu chứng của nó tương tự như một số triệu chứng khác của bệnh bình thường. Khi xyanua đi vào cơ thể của một người thì nó sẽ ngăn chặn các tế bào của cơ thể sử dụng oxy. Lúc đó các tế bào sẽ chết. Xyanua có hại cho tim và não hơn các cơ quan khác vì tim và não sử dụng rất nhiều oxy.
Khí xyanua nguy hiểm nhất ở những nơi kín, nơi khí sẽ bị giữ lại và xyanua bay hơi và phân tán nhanh chóng trong không gian mở, khiến nó ít gây hại ngoài trời.
Chia sẻ với báo Dân Việt, PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm (Đại học Bách Khoa Hà Nội) cho biết bản chất xyanua là chất độc cực mạnh và phản ứng nhanh, hoàn toàn có thể giết chết một người chỉ với một lượng rất nhỏ. Cụ thể, chỉ cần 50 mg – 200 mg xyanua hoặc hít phải 0,2% khí xyanua, chất độc này đủ giết chết một người trưởng thành ngay lập tức.
PGS Thịnh cho biết thêm, chất độc xyanua tác động rất mạnh vào hệ hô hấp và hệ thần kinh gây nhiễm độc cấp tính. Ở một số người, hàm lượng nhẹ thì chỉ gây đau đầu, chóng mặt, bủn rủn chân tay, người ta gọi là bị say sắn. Trường hợp ngộ độc nặng người ăn phải có biểu hiện rối loạn ý thức, co giật, nhịp tim nhanh và có thể tử vong nhanh chóng.
Dấu hiệu và triệu chứng ngay lập tức tiếp xúc và biến chứng nguy hiểm của xyanua
Những người tiếp xúc với một lượng nhỏ xyanua bằng cách hít thở, hấp thụ qua da hoặc ăn thực phẩm có chứa nó có thể có một số hoặc tất cả các dấu hiệu và triệu chứng sau đây trong vài phút: Chóng mặt, đau đầu, buồn nôn và ói mửa, thở nhanh, nhịp tim nhanh, bồn chồn, yếu đuối.
Tiếp xúc với một lượng lớn xyanua bằng bất kỳ tuyến đường nào cũng có thể gây ra những ảnh hưởng sức khỏe khác: Co giật, mất ý thức, huyết áp thấp, chấn thương phổi, suy hô hấp dẫn đến tử vong, nhịp tim chậm.
Những người sống sót sau ngộ độc xyanua nghiêm trọng có thể bị tổn thương tim, não và thần kinh.