Liên quan tới những vi phạm pháp luật trong sản xuất, kinh doanh bộ dụng cụ xét nghiệm Covid-19 (kit test) xảy ra tại Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á (gọi tắt là Việt Á) và nhiều đơn vị, địa phương có liên quan, có một tình huống pháp lý là người dân đã được xét nghiệm Covid-19 với mức giá "trên trời" thuộc phạm vi vụ án có được trả lại số tiền chênh lệch hay không?

Nhận định về vấn đề này, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp - Đoàn luật sư TP.Hà Nội cho biết, theo quy định của pháp luật hiện hành, hoạt động xét nghiệm là dịch vụ y tế phải được thực hiện trên cơ sở tự nguyện thỏa thuận. Pháp luật cũng quy định về căn cứ xác định giá dịch vụ y tế.

Trong trường hợp cơ sở y tế xác định giá dịch vụ không đúng theo quy định pháp luật, gây thiệt hại cho người sử dụng dịch vụ thì đơn vị cung cấp dịch vụ y tế có trách nhiệm phải bồi thường thiệt hại theo quy định pháp luật. Tất cả những vấn đề này phải tuân thủ các quy định của Luật Khám chữa bệnh và các văn bản pháp luật có liên quan đến phòng chống dịch bệnh để xác định hoạt động xét nghiệm, giá dịch vụ xét nghiệm và các vấn đề khác có liên quan.

Luật sư Đặng Văn Cường cho biết: "Trong trường hợp có gian dối, thực hiện không đúng thủ tục, xác định không đúng giá dẫn đến thiệt hại cho tổ chức, cá nhân thì bên gây thiệt hại phải bồi thường thiệt hại theo quy định pháp luật.

Bộ luật Hình sự quy định trường hợp người phạm tội thu lợi bất chính thì phải giao nộp số tiền đó để trả cho người bị hại. 

Bởi vậy trong vụ án hình sự xảy ra tại CDC Hải Dương, cơ quan điều tra sẽ làm rõ việc xác định giá bộ kit test xét nghiệm Covid-19 để tiến hành xét nghiệm cho người dân có đúng pháp luật hay không, số tiền mà người dân phải chi trả có vượt quá cách tính giá theo quy định pháp luật hay không, các bị can, bị cáo có thu lợi bất chính hay không... 

Nếu trong dịch vụ y tế đó có gian dối, xác định không đúng giá dịch vụ, có hành vi chiếm đoạt tài sản thì cơ quan tố tụng cũng sẽ buộc các bị can, bị cáo, các cơ quan tổ chức đang chiếm giữ số tiền đó phải trả lại tiền cho các nạn nhân".

Luật sư Cường cho rằng, quá trình điều tra vụ án, cơ quan điều tra sẽ làm rõ số tiền thu lợi bất chính và xác định số người đã phải nộp số tiền đó để trả lại cho người bị hại.

Luật sư cho rằng: "Trong trường hợp cơ quan tố tụng có căn cứ cho thấy việc tính giá xét nghiệm là không đúng pháp luật, số tiền những người tham gia xét nghiệm phải nộp vượt quá số tiền nhà nước quy định thì những người xét nghiệm được nhận lại số tiền vượt quá này".

Do đó, cơ quan điều tra sẽ tính toán xác định hành vi vi phạm, xác định những thiệt hại đã gây ra đối với nhà nước, tổ chức, cá nhân làm căn cứ để tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, trong trường hợp kết quả điều tra, truy tố, xét xử cho thấy việc tính giá xét nghiệm là không đúng pháp luật, đã gây thiệt hại đến những người tham gia xét nghiệm thì những người tham gia xét nghiệm được quyền yêu cầu hoàn lại số tiền cho họ.