Thông tin xôi Yến - một trong những hàng xôi nổi tiếng nhất Hà Nội bỗng dưng đóng cửa cả tuần nay khiến nhiều người được phen nháo nhào. Người thì tò mò vì tin đồn xung quanh lý do hàng xôi doanh thu mỗi ngày hàng chục triệu đồng bỗng dưng đóng cửa, người thì buồn ra mặt bởi từ nay, bỗng dưng mất chốn ăn quen đã gắn bó bao năm.
Trước khi đóng cửa, xôi Yến luôn là tiệm xôi đắt khách nhất nhì Hà Nội. - @ahvi_ukiyo
Chất lượng của xôi Yến, có lẽ vẫn là chủ đề khiến nhiều người tranh cãi. Kẻ chê, người khen. Nhưng thực ra trong ẩm thực, mỗi người mỗi khẩu vị, cùng một miếng ăn nhưng cảm nhận mỗi người mỗi khác là chuyện thường ngày ở huyện. Chỉ có điều, ai cũng phải thừa nhận là kiếm được một hàng xôi bán từ sáng sớm đến quá nửa đêm mà đa dạng như xôi Yến ở Hà Nội thì quả thực không nhiều.
Món xôi xéo của quán được lòng nhiều thực khách. - Ảnh: instagram
Món xôi được nhiều người ưa thích nhất ở xôi Yến có lẽ là xôi xéo. Cứ nhìn vào ảnh được dân cư mạng check-in trên facebook và Instagram bạn sẽ thấy ngay điều đó. Nếu bạn là một tín đồ của xôi nói chung thì cũng đừng vội lo bởi Hà Nội còn nhiều quán xôi nóng rất ngon như xôi bà Sòn - Cầu Gỗ, xôi Lộc - Tạ Quang Bửu. Còn nếu chỉ là tín đồ của riêng món xôi xéo thì dưới đây là 3 địa chỉ bạn sẽ được thưởng thức được món xôi xéo đúng chuẩn "ngon quên sầu".
1. Xôi xéo cô Mây, Hàng Bài
Có lẽ chẳng ai mê xôi xéo mà chưa từng ăn hoặc nghe đến hàng xôi xéo "thần thánh" ở Hàng Bài. Bắt đầu bán từ năm 1993, đến nay quán xôi xéo này đã có đến 24 năm thâm niên. Xôi ở đây chỉ có 3 loại: Xôi xéo, xôi ngô và xôi lạc, trong đó món huyền thoại nhất ở đây dĩ nhiên là xôi xéo.
Xôi xéo Hàng Bài thực chất chỉ là một gánh hàng rong nằm ở ngã tư Hàng Bài - Lý Thường Kiệt với gia tài vỏn vẹn gồm 2 thúng xôi lớn, một chiếc làn với vài chiếc túi đựng hàng, đựng ruốc. Đơn giản là thế nhưng ngay từ lúc dọn hàng ra, lúc nào gánh xôi này cũng tấp nập khách.
Một người sành ăn ở Hà Nội đã tả về vị ngon của xôi xéo quán cô Mây là "mỡ, đậu và xôi như tan vào trong miệng". Câu nói thoạt nghe có vẻ hơi ngoa dụ nhưng có ăn mới biết nhận xét này chẳng quá chút nào.
Những nắm đỗ xanh lớn, mềm mịn, béo.
Những hạt xôi của cô Mây mẩy đều, hạt gạo nhỏ mềm, những lát đỗ mỏng nhưng bùi, thơm nức, thêm chút hành phi giòn và rưới thêm thìa mỡ nước khi kết hợp với nhau ăn ý đến khó tả. Đưa thìa xôi vào miệng, nhai nhai chầm chậm, mới thấy hương vị của các thức gạo, đỗ, mỡ, hành lan ra, mang đến một cảm giác khoan khoái khắp khoang miệng. Món xôi vốn khô khan vì thế cũng trở nên thi vị hơn rất nhiều.
Một phần xôi có cả ruốc lẫn chả chỉ 15 ngàn đồng.
Cũng bởi ngon như thế nên tầm từ bảy giờ kém đến cỡ 8 giờ - khung giờ cao điểm lúc học sinh mua đồ ăn sáng đi học, dân công sở ăn sáng đi làm, muốn mua xôi ở đây thì việc đợi đến vài chục lượt khách là chuyện quá đỗi bình thường.
Đáp lại sự chờ đợi của khách, cô Mây và con gái cũng luôn tay, luôn chân để khách không phải chờ lâu. Tai nghe order của khách, tay thoăn thoắt làm xôi chẳng có một chi tiết thừa, trung bình, quy trình làm một gói xôi chỉ chưa đầy 20 giây. Đông khách, có lúc khách nặng lời giục nhưng chị chẳng bao giờ tỏ ra khó chịu.
Người Hà Nội vốn kĩ tính, nhịp sống đô thị vốn tấp nập, ồn ào, thế nên nếu không phải vì chất lượng xôi và thái độ niềm nở của chủ quán, có lẽ chẳng ai có đủ kiên nhẫn mà đứng vỉa hè đợi lâu đến thế.
Một điểm cộng nữa của hàng xôi này là giá cả vô cùng bình dân, một gói xôi xéo có ruốc chỉ 10 ngàn đồng, nếu ăn kèm chả thì giá cũng chỉ 15 ngàn. Ngày nắng cũng như mưa, cô Mây chỉ bán từ 6 giờ đến 9 giờ là hết 2 - 3 thúng xôi lớn, thậm chí còn hết sớm hơn.
2. Xôi xéo cô Tuyết, ngõ Cự Lộc
Nếu ở xa, không tiện dậy sớm lên tận phố để thưởng thức xôi xéo Hàng Bài thì xôi xéo cô Tuyết ở phố Cự Lộc là lựa chọn thay thế thuộc hàng "một 9, một 10". Cùng là người làng Tương Mai (Hoàng Mai) - ngôi làng nổi tiếng với món xôi xéo, cô Tuyết với cô Mây ở Hàng Bạc còn là họ hàng nên xôi ở hai tiệm này có khá nhiều điểm tương đồng.
Quán xôi của Tuyết chỉ vỏn vẹn là một chiếc thúng nhỏ với vài chiếc ghế nhựa.
Cô Tuyết đến nay đã có đến gần 30 năm bán xôi và bán ổn định ở đầu phố Cự Lộc từ năm 1994. Hơn 20 năm tần tảo với hai loại xôi xéo và xôi ngô gia truyền, thúng xôi của cô đã trở thành một phần kỉ niệm của nhiều thế hệ người dân khu vực này.
Giữ đúng truyền thống xôi làng Tương Mai và công thức gia truyền, tất cả công đoạn để cho ra đời một gói xôi ngon đều do cô Tuyết và gia đình chuẩn bị kỳ công. Gạo, đỗ phải lấy từ mối quen, hành phải tự phi, ruốc tự làm, có thế mới khiến người ăn "thổn thức" vì cái ngon, cái hài hòa trong từng miếng xôi tưởng chừng vô cùng đơn giản.
Sự hài hòa trong miếng xôi xéo phố Cự Lộc có thể khiến người ta bụng đã no mà vẫn thèm thuồng bởi xôi ngon miệng quá, đủ đậm, đủ thơm, đủ ngậy. Có người ăn xôi ở đây còn thốt lên rằng "Như được trở về tuổi thơ, cái ngày học cấp 1, người thì bé tí mà nhất định phải đòi ăn đến 2 bát xôi xéo".
Điểm đặc biệt của quán xôi cô Tuyết là nắm đỗ xanh "khổng lồ". Nhìn nắm đỗ xanh to giã mịn, vo chắc tay, thái lát mềm mỏng thế này, chưa ăn đã cảm thấy "đã".
Phố Cự Lộc nhỏ, không đông đúc như phố cổ nên mỗi ngày trung bình cô Tuyết chỉ bán khoảng 10 đến 15 kg gạo. Và lượng khách ở đây cũng không ồ ạt như trên phố cổ nên cách cách cô đơm xôi, thái đậu, rắc hành cũng chậm rãi hơn.
Sáng dậy sớm thư thả ngồi ăn bát xôi xéo, nghe lát đậu bùi, hành phi giòn rụm hòa quyện, nghe cô kể chuyện "phải dậy từ 3 giờ sáng chuẩn bị mới kịp bán hàng" mới thật hiểu rõ cái tâm, cái yêu nghề của người bán hàng. Quán của cô Tuyết ngay ở đầu phố Cự Lộc, cũng chỉ bán từ 6 giờ đến khoảng 8 giờ 30 là hết hàng. Một gói xôi đủ no đến trưa ở đây trung bình chỉ 10 ngàn đồng.
3. Xôi xéo chị Hương, Lương Khánh Thiện
Đối diện công viên Hoàng Văn Thụ, phố Lương Khánh Thiện có một gánh xôi đã hơn 16 năm tuổi nghề. Đó là gánh xôi của chị Hương, cũng là một người con của làng Tương Mai. Chị Hương bảo, nghề xôi là nghề gia truyền của nhà chị, cụ thể bao nhiêu đời thì chị chẳng biết rõ, chỉ biết từ đời cụ đến nay, nhà chị vẫn theo nghề.
Gánh xôi của chị Hương có phần đa dạng hơn xôi Hàng Bài hay Cự Lộc với xôi xéo, xôi ngô, xôi lạc, xôi đỗ đen. Nhưng dĩ nhiên món làm nên thương hiệu khiến "nhiều hàng đến bán cạnh tranh với chị mà không được" chính là xôi xéo.
Chị Hương bảo "xôi xéo phải gói trong lá sen mới đúng chuẩn, chỉ tiếc là 1, 2 hôm nữa, nhà chị mới có lá sen trở lại".
Mỗi ngày chị Hương bán khoảng hơn 20 kg gạo và trừ công đoạn bóc hành phải thuê cho đỡ mất thời gian, tất cả các công đoạn phi hành, đồ xôi, nấu đỗ đều do các thành viên trong gia đình chị đảm trách. Xôi, đỗ thì làm hằng ngày, còn hành phi cứ làm 1 ngày thì bán 3 ngày, như thế để hành được thơm, ngon.
Một phần "gia tài" gánh xôi của chị Hương. Quán chỉ bán kèm ruốc để ăn thêm với thứ ruốc rang nhạt khá lạ với những quán khác.
Hành phi tự làm vàng vừa tới và rất giòn.
Chia sẻ bí quyết để làm xôi ngon, chị Hương bật mí, gạo, đỗ đều được chị đặt riêng từ mối quen. Quả thực ăn bát xôi xéo của chị nấu, thấy ngay được cái dẻo mềm của gạo ngon, cái bùi, thơm của đỗ. Bảo làm sao, quán chị lúc nào cũng đông khách ghé mua.
Giá xôi của chị Hương có thể được xếp vào hàng siêu rẻ, trung bình 10 ngàn đồng/ gói, nhưng nếu khách mua gói 5 ngàn, 6 ngàn đồng chị vẫn niềm nở bán bình thường và phục vụ rất chu đáo. Ngày thường, gánh xôi của chị Hương bán từ 6 giờ sáng đến khoảng 8 giờ 30 là hết sạch, còn ngày cuối tuần, chậm khách hơn có thể bán đến khoảng 9 giờ 30.
