Chiều 25/6, Bộ GD&ĐT gửi công văn yêu cầu trường Đại học Luật Hà Nội báo cáo về quá trình tuyển sinh, đào tạo (gồm cả việc nộp hồ sơ phản biện, bảo vệ luận án...) và có minh chứng kèm theo liên quan vụ nghiên cứu sinh Thích Chân Quang nhận bằng tiến sĩ chỉ trong 2 năm đang gây xôn xao dư luận.

Bộ yêu cầu Đại học Luật Hà Nội báo cáo về vụ việc trong ngày 26/6.

Thông tin ông Thích Chân Quang tốt nghiệp cử nhân luật hệ tại chức năm 2019, nhưng năm 2021 nhận bằng tiến sĩ luật tại Đại học Luật Hà Nội khiến nhiều người đặt ra nghi vấn về chất lượng của luận án tiến sĩ.

PGS Nguyễn Tiến Trung, giảng viên một trường đại học ở TP.HCM cho biết, Quy chế đào tạo chung của Bộ GD&ĐT nêu rõ, thời gian để hoàn thành bậc tiến sĩ tiêu chuẩn là 3 - 4 năm. Chỉ nghiên cứu sinh nào đặc biệt xuất sắc, được hiệu trưởng trường đại học phê duyệt mới có thể rút ngắn thời gian hoàn thành xuống tối đa 36 tháng (3 năm). Trong khi đó, ông Thích Chân Quang chỉ cần 25 tháng (hơn 2 năm) để hoàn thành. Vị chuyên gia phân tích hai điểm bất thường trong trường hợp này.

Thứ nhất, thời gian đào tạo và bảo vệ luận án tiến sĩ của ông Thích Chân Quang ngắn hơn rất nhiều so với quy định. Điều này cần xem xét lại quy chế của trường Đại học Luật Hà Nội trong đào tạo tiến sĩ và quy trình thẩm định kết quả học tập của nhà trường.

Thứ hai, thông thường, một cử nhân loại giỏi học thẳng lên tiến sĩ sẽ phải học bổ sung từ 4 - 8 môn (trung bình mỗi môn 2 - 3 tín chỉ). Các nghiên cứu sinh sẽ cần tới gần 1 năm để hoàn thành hết số tín chỉ bổ sung theo quy định.

Sau đó các nghiên cứu sinh sẽ tự làm việc, tự học tập, bổ sung đầy đủ các kiến thức ở bậc tiến sĩ, quãng thời gian này mất khoảng gần 2 năm. Như vậy, để hoàn thành các nội dung đào tạo tiến sĩ, nghiên cứu sinh cần tối thiểu 3 năm, tiếp đó mới bước vào giai đoạn nghiên cứu, thực hiện khảo sát, viết luận án.

"Tôi chưa từng gặp nghiên cứu sinh nào học thẳng từ cử nhân lên mà hoàn thành chương trình tiến sĩ trong 2 năm. Trừ trường hợp nhà trường dồn toàn lực cho nghiên cứu sinh, dạy ngày dạy đêm, thậm chí tổ chức dạy cả cuối tuần mới chạy đủ các nội dung kiến thức bổ sung. Người học cũng phải 'siêu nhân lắm' mới có thể tiếp thu và hoàn thành được chương trình với thời gian siêu ngắn", PGS Trung phân tích.

Một nữ giảng viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân ngạc nhiên trước câu chuyện ông Thích Chân Quang hoàn thành bậc tiến sĩ chỉ trong 2 năm vì "thông thường ai nhanh nhất cũng phải hơn 4 năm, người nào 3 năm đã quá giỏi".

"Năm 2010, sau khi tốt nghiệp đại học loại xuất sắc, tôi chọn học thẳng lên bậc tiến sĩ nhằm rút ngắn thời gian học tập, nghiên cứu. Dù vậy cũng mất tới 5 năm mới bảo vệ thành công luận văn tiến sĩ, bởi khâu đăng bài báo khoa học sẽ mất nhiều thời gian", nữ giảng viên kể về câu chuyện của bản thân.

Ngoài việc học, nghiên cứu, các nghiên cứu sinh còn phải tự khảo sát, tham gia nhiều hội thảo, toạ đàm, bảo vệ trước hội đồng cấp khoa, cấp trường... rất vất vả mới có thể hoàn thành. Do đó, việc hoàn thành chương trình học tiến sĩ chỉ trong 2 năm là điều không khả thi, cần xem xét đánh giá lại chất lượng luận án của ông Thích Chân Quang.

Chia sẻ về vấn đề dư luận hoài nghi, GS Nguyễn Minh Đoan - người được trường Đại học Luật Hà Nội giao nhiệm vụ hướng dẫn ông Thích Chân Quang lại cho rằngnnghiên cứu của ông Thích Chân Quang là vấn đề lớn và đột phá.

"Tôi từng hướng dẫn nhiều nghiên cứu sinh nhưng đây là trường hợp đặc biệt", vị này nói và chia sẻ rằng nghiên cứu sinh Thích Chân Quang thực hiện rất nhanh đề tài nghiên cứu. Ông Đoan đánh giá ông Thích Chân Quang là người có năng lực, đam mê nghiên cứu khoa học chứ không phải làm vì nghĩa vụ, làm cho có.

Trong khi đó, ông Tô Văn Hòa, Phó hiệu trưởng trường Đại học Luật Hà Nội khẳng định, ông Thích Chân Quang tốt nghiệp tiến sĩ theo đúng quy định của trường và Bộ GD&ĐT.

Về việc ông Thích Chân Quang nhận bằng tốt nghiệp tiến sĩ sớm, ông Hòa nói có hai lý do. Thứ nhất, ông Thích Chân Quang học thẳng từ cử nhân lên tiến sĩ. Thứ hai, ông này làm xong sớm luận án và bảo vệ luận án tiến sĩ sớm.