Tại một số quốc gia, trong đó có Nhật Bản, dấu hiệu mùa đông tràn về cùng với những màn tuyết trắng đã kéo theo không ít rắc rối trong đời sống của người dân về cả chuyện sinh hoạt thường ngày lẫn sức khỏe của họ. Thậm chí, ngoài những thứ rắc rối hữu hình đó, mùa đông còn mang đến cho họ biết bao nhiêu là nỗi sợ vô hình. Người Nhật có một truyền thuyết về loài nữ yêu tồn tại bao đời nay trong tiềm thức. Đó chính là Yuki-Onna hay còn gọi là Tuyết nữ, một yêu quái có vẻ ngoài xinh đẹp nhưng vô cảm, ẩn mình trong tuyết trắng và sẵn sàng giết hại bất kỳ ai bằng cơn thịnh nộ giá băng của mình.

(Ảnh minh họa)

Nguồn gốc và vài nét khắc họa về Yuki-Onna trong văn hóa dân gian Nhật Bản

Có thể nói, trong văn hóa dân gian Nhật Bản về những loài yêu ma thì Yuki-Onna là nổi tiếng bậc nhất. Cái tên của ả từ già trẻ lớn bé người dân Nhật Bản không ai là không biết. Theo tài liệu ghi lại, thì truyền thuyết về Tuyết nữ đã xuất hiện từ thời Muromachi (1336 – 1573) và nguồn gốc của ả thì có rất nhiều dị bản, nổi tiếng nhất là truyền thuyết ả được sinh ra từ oan hồn của một cô gái trẻ chết trong tuyết trắng.

Tranh vẽ Yuki-Onna của Sawaki Suushi.

Cũng có một số tài liệu dân gian thì cho rằng Yuki-Onna thực ra là một nàng công chúa ở cung trăng, vào một mùa đông rất xa xưa về trước, nàng ta buồn chán nên đã lén hòa vào tuyết mà rơi xuống trái đất, nhưng không may từ đó nàng không quay về được nữa. Trong thời kỳ Edo, một trí thức có tên là Yamaoka Genrin lại tin rằng, Yuki-Onna chính là linh hồn của tuyết. Còn trong cuốn Yuki-onna Gomai Hagoita của văn sĩ Chikamatsu Monzaemon thì cho rằng Yuki-Onna là một oan hồn của một cô gái bị phản bội và bị chính người yêu giết chết.

Và tuy có nhiều nguồn gốc như vậy, nhưng các tài liệu này lại rất khớp với nhau ở việc miêu tả về Yuki-Onna. Theo đó, có vẻ ngoài của một cô gái trẻ với mái tóc đen dài, đôi môi hơi xanh cùng làn da trắng muốt gần như là trong suốt, ả thường mặc một bộ kimono trắng và thường chỉ xuất hiện vào những ngày mùa đông khi tuyết rơi đầy. Ả thoắt ẩn, thoắt hiện trong tuyết mà không hề để lại bất kỳ dấu vết gì. Và dù Yuki Onna rất xinh đẹp nhưng đôi mắt của ả luôn chất chứa sự u buồn và cô độc, đồng thời gieo rắc sự kinh hoàng và chết chóc.

(Ảnh minh họa)

Những câu chuyện phong phú về một Yuki-Onna độc ác, lạnh lẽo

Những truyền thuyết và các câu chuyện của người Nhật Bản về Yuki-Onna cũng rất phong phú. Chẳng hạn như trong nhiều câu chuyện, Yuki-Onna thường xuyên xuất hiện để cướp đi mạng sống của những khách du lịch bị mắc kẹt trong bão tuyết. Cũng có nhiều ghi chép rằng ban đầu chính ả sẽ dẫn những du khách này đi lạc đường sau đó sẽ ra tay giết hại họ, để lại những cái xác trắng toát, lạnh lẽo vào sáng hôm sau. Một số tài liệu khác thì mô tả rằng, Yuki-Onna hay xuất hiện trong hình hài một đứa trẻ bị lạc trong tuyết hòng dụ dỗ những người tốt bụng, tất nhiên khi ai đó quan tâm lo lắng và muốn đứa đứa bé này về nhà sưởi ấm thì họ sẽ bị đóng băng ngay tức khắc.

(Ảnh minh họa)

Hay trong một số truyền thuyết khác, Yuki-Onna đơn giản là âm thầm thổi vào những căn nhà có gia chủ đang say giấc những cơn gió lạnh buốt để họ chết ngay trong giấc ngủ. Riêng trong văn hóa dân gian ở tỉnh Iwate và tỉnh Miyagi thì Yuki-Onna được cho là yêu nữ chuyên ăn cắp sức sống của người dân vào những đêm tuyết trắng, theo đó ả sẽ hút cạn sinh lực của họ khi ngủ say. Còn ở tỉnh Ibaraki thì người ta lại cho rằng, nếu đi trong tuyết vào ban đêm mà nghe thấy tiếng cô gái nào đó gọi mình thì đó là tiếng gọi của Yuki-Onna, nếu không đáp lời ngay lập tức sẽ bị bắt cóc và ném xuống thung lũng băng giá.

Ở Gifu cũng có riêng một sự tích về Yuki-Onna, theo đó, ả sẽ xuất hiện để xin nước uống ở những gia đình tại các khu vực núi đồi hiểm trở. Nhưng nếu họ chỉ đơn thuần là làm theo mà cho Yuki-Onna xin nước, chắc chắn họ sẽ bị giết ngay, còn nếu thay nước bằng trà nóng họ sẽ được tha mạng.

(Ảnh minh họa)

Nhưng đôi khi Yuki-Onna cũng rất đáng thương và giàu lòng trắc ẩn

Riêng trong truyền thuyết của tỉnh Niigata thì Yuki-Onna có vẻ hiền lành hơn hẳn. Người ta cho rằng có lần, vào một đêm bão tuyết mù mịt, Yuki-Onna đã hóa thân thành một cô gái trẻ đến xin ở nhờ nhà của một người đàn ông ở trên núi. Thấy cô gái này xinh đẹp nên người đàn ông nọ đã có ý bắt nàng ta làm vợ, tuy nhiên khi tưởng như đã lừa bắt được nàng ta rồi, người đàn ông đó mới ngỡ ngàng nhận ra những thứ mình vừa "thèm muốn" chỉ là một đống tuyết trắng. Đúng hơn là gái xinh đẹp kia đã biến mất không chút dấu vết, để lại một đóng tuyết ẩm ướt.

Tương tự câu chuyện trên, truyền thuyết về một Yuki-Onna tuy độc ác nhưng giàu lòng trắc ẩn được ghi lại trong tác phẩm Kwaidan: Stories and Studies of Strange Things của nhà văn Hy Lạp - Lafcadio Hearn hay được biết đến với cái tên Koizumi Yakumo đã làm cho rất nhiều người Nhật có cái nhìn rất khác về loài yêu nữ được cho là độc ác này như sau.

(Ảnh minh họa)

Truyền thuyết kể lại rằng, xa xưa, có 2 người tiều phu tên là Minokichi và Mosaku. Trong một lần đi dưới một cơn bão tuyết, 2 người nhìn thấy túp lều bên đường bèn chạy vào tránh bão và vô tình ngủ thiếp đi. Khi tỉnh dậy, Minokichi thấy một cô gái đang hà hơi vào mặt Mosaku và khiến người này chết cóng. Cô gái tiến lại Minokichi định tiếp tục hà hơi giết người nhưng lại ngừng lại, ngắm chàng rồi nói: "Đáng lẽ ra ta sẽ không giết ngươi như lão già kia đâu, vì ngươi vẫn còn trẻ và đẹp trai. Tuy nhiên, tuyệt đối không được kể cho bất kì một ai khác về việc này, nếu không, ta sẽ giết ngươi".

Vài năm sau, Minokichi gặp một cô gái trẻ xinh đẹp tên là Oyuki và cưới nàng. Họ có với nhau vài đứa con và sống rất hạnh phúc. Nhưng có một điều kì lạ là nàng không hề già đi qua bao nhiêu năm tháng. Tuy nhiên, vào một hôm, Minokichi đã tâm sự với Oyuki rằng, khi nhìn cô, anh ta lại có cảm giác thân quen như gặp ở đâu đó rồi và hỏi vợ có phải là Yuki-Onna năm xưa tha mạng cho mình hay không?

(Ảnh minh họa)

Sau đó, Oyuki đột ngột đứng dậy nói mình chính là Yuki-Onna năm nào, và nhắc lại lời hứa năm xưa của chồng. Vậy mà hôm nay chàng vô tình phá vỡ lời hứa. Tuy nhiên, Oyuki cũng nói đáng lý ra sẽ giết Minokichi ngay lúc này nhưng nếu làm vậy sẽ không ai chăm lo cho các con, nên quyết định tha mạng cho chồng lần nữa.Thế là nói xong, Oyuki hay chính là Yuki-Onna biến mất, không để lại chút dấu vết. Từ đó không ai thấy nàng nữa.

Cũng có truyền thuyết tương tự kể lại về một Yuki-Onna rất khác cùng sự cô đơn lạnh lẽo như tuyết trắng rằng, Yuki Onna đã lấy một người đàn ông cũng vì một sự kiện vào đêm bão tuyết. Tuy nhiên, mỗi khi mùa xuân tới, trời đất ấm dần lên, Yuki Onna lại héo mòn dần. Và đến một ngày, khi chồng gọi, nàng đã không còn có thể đáp lại nữa. Người chồng vào bếp tìm và phát hiện ra vợ đã tan thành một vũng nước, chỉ còn lại bộ kimono trắng toát cô thường hay mang.

(Ảnh minh họa)

Những câu chuyện buồn về Yuki-Onna này, đã được một số người giải thích theo hướng rất tình cảm rằng, thật ra khi cuộc sống của người ta quá ảm đạm, nhất là những đàn ông còn độc thân sống ở những nơi heo hút hoang vu ở xã hội cũ Nhật Bản thì khi mùa đông tràn về kéo theo những trận bão tuyết, âm thanh có gió tuyết va vào chớm cửa sẽ nghe như có ai đó gõ cửa. Có lẽ nếu đó là một người con gái thì họ sẽ một cuộc sống ít tẻ nhạt hơn, hạnh phúc hơn. Vì thế, họ mặc nhiên tưởng tượng theo chính những ước ao của mình. Cũng vì lẽ đó, người ta mới cho rằng Yuki-Onna đến vào những ngày tuyết rơi dày.

Nhưng ảo vọng mãi là ảo vọng, nó sẽ thoáng qua như một cơn gió tuyết, rồi tan nhanh khi mùa xuân đến, cuối cùng họ vẫn sẽ cô đơn, vẫn sống buồn bã như có một người vợ bỏ ta đi như trong hai câu chuyện trên…

(Nguồn: Hyakumonogatari, Gazu Hyakki Yagyo)